Marian Sworzeń. Prawo Wielkich Liter: PRZEDMIOT DOWODU

5
(1)
Przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie – tak stanowi art. 227 kpc. Każde słowo ma sens. Krócej się nie da. Prawnicze haiku.
Rząd ekspercko-polityczny… Kaczyński otwarcie przyznał się do tego pomysłu, którym utargował dalsze trzy tygodnie dla rządów PiS. Cóż, lepsze takie expo niż sześciomiesięczne targi World Expo.
Zupparius, zuppae Wielicenses – żupnik (zarządca żup), żupy w Wieliczce… Te słowa pojawiają się czasami w kronikach Długosza, jako że dochód z kopalń soli zasilał skarbiec królewski.
Echo niezwykle ważnej dyskusji w mailu Petrusa Suma: „Zgadzam się z tymi, którzy uważają, że awanse sędziowskie, osiągane na podstawie rekomendacji ciała uważającego się za Krajową Radę Sądownictwa, uznać należy za niebyłe z uwagi na niekonstytucyjność tego quasi-organu. Uważam jednak, że inaczej potraktować należy tych znakomitych sędziów, którzy zgłosili się na wolne stanowiska, zanim ta wada stała się powszechnie wiadoma i zdążyli zostać pozytywnie zaopiniowani przez działające jeszcze wówczas zgromadzenia sędziowskie.”
Dekret Prezydenta RP z 9.XII.1940 r. regulował rządowe pensje na wychodźstwie. Urzędnik dostawał 22 funty, dyrektor departamentu – 70, minister – 120, premier i prezydent tyle samo – £130. I końcowy fragment: „Pracownikom niższym, którzy korzystają z mieszkania służbowego, potrąca się poczynając od 1.IX.1940 r. £2 miesięcznie.” Odsłony historii: od dramatu po codzienność.
Márai (notabene syn adwokata), dwa grudniowe zapiski z jego „Dziennika”. 1944 r. – gdy Rosjanie wkroczyli do wioski, w której ukrywał się z rodziną, w urzędzie gminnym sporządzono z tego protokół z udziałem notariusza. 1949 r. – już jako emigrant usłyszał z radia o upaństwowieniu notariuszy na Węgrzech.
Irytująca sytuacja… Obecnie każda, najdosłowniej każda, ustawa może być zaskarżona do trybunału Przyłębskiej. I będzie – destrukci tak mają. Uważam, że jej rozwiązanie wymaga porządnego namysłu nad wieloma pomysłami. Znam taki: powołanie nowego – pisanego dużymi literami – TRYBUNAŁU KONSTYTUCYJNEGO.
O tym filmie słyszałem, ale dopiero niedawno obejrzałem. Obraz „Ukryte życie” (reż. Terrence Malick) opowiada historię Fritza Jägerstättera, austriackiego rolnika, który – po odmowie przysięgi na wierność Hitlerowi – został osądzony i stracony dnia 9.VIII.1943 r. W środku surowego piękna Alp Tyrolskich, towarzyszącego filmowej fabule, wyrósł niebotyczny szczyt ludzkiej dzielności.
Ten łacińsko-polski dziewięćsił przywołuje kluczowe słowo ontologii:
E  N  S
T  Z  N
B  Y  T
Deprekacja wybyła z naszego języka prawnego. W staropolskiej przeszłości oznaczała uroczyste przeprosiny odbywane publicznie, najczęściej w kościele. Nie było to więc zdawkowe mamrotanie pod nosem, ale porządne przepraszanie – wyraźnie, głośno, całą gębą.
Od orzeczenia amerykańskiego sądu, które uwolniło „Ulissesa” od cenzury minęło równo 90 lat. Dzięki wyrokowi sędziego Johna M. Woolsey`a z dnia 7.XII.1933 r., dzieło Joyce`a mogło wyruszyć w światową wyprawę, która trwa do dzisiaj.
Wiersz „Bonifikata” z tomiku Stanisława Czerniaka „Mowa ciała”: „Jakim trzeba być poetą, by uzyskać rabat,/ płacić tylko symboliczną kwotę/ za użytkowanie wieczyste/ języka.”
Oto zdanie z protokołu zjazdu PPS zaboru pruskiego (Katowice, 1905 r.): „Przewodniczący zwraca uwagę, żeby mówca nie operował takiemi obraźliwemi wyrażeniami jak >kłamstwo<.” Czytałem to z niekłamanym podziwem.
Daremne trudy w tureckim przysłowiu: „I czterdziestu złodziejów nie potrafi obrabować tego, kto jest nagi.” Facta nuda.
Ustawodawca grecki Solon, spytany o idealne rządy, odpowiedział: „Jeśliby obywatele słuchali władz, a władze praw.” Chwaląc, dosolił jednym i drugim.

Marian Sworzeń

prawnik, pisarz, członek PEN Clubu
Zdjęcie ilustrujące: Popiersie Solona, źródło: Wikimedia Commons

How useful was this post?

Click on a star to rate it!

Average rating 5 / 5. Vote count: 1

No votes so far! Be the first to rate this post.

0 0 votes
Article Rating
Subscribe
Powiadom o
guest

wp-puzzle.com logo

Witryna wykorzystuje Akismet, aby ograniczyć spam. Dowiedz się więcej jak przetwarzane są dane komentarzy.

1 Komentarz
najstarszy
najnowszy oceniany
Inline Feedbacks
View all comments