Stanowisko z dnia 29 września 2021 r. sędziów Sądu Okręgowego w Krakowie w odpowiedzi na wystąpienia Pani Dagmary Pawełczyk-Woickiej wykonującej funkcję Prezesa Sądu Okręgowego w Krakowie [Od redakcji MK: po przedstawieniu poniższego Stanowiska troje z sygnatariuszy – Maciej Czajka, Beata Morawiec i Katarzyna Wierzbicka – zostało przez adresatkę zdegradowanych].
Odpowiadając na Pani Komunikat z 22 września 2021 r.oraz pismo z 23 września 2021 r., które nie sposób zrozumieć inaczej niż jako wezwanie nas do wycofania się z zajętego przez nas stanowiska prawnego pod groźbą wszczęcia postępowań wyjaśniających i usunięcia z zawodu sędziowskiego, oświadczamy, że w całej rozciągłości podtrzymujemy swoje oświadczenie z 20 września 2021 r.Ponieważ obydwa Pani wystąpienia wskazują na elementarny brak zrozumienia zarówno zajętego przez nas stanowiska, obecnego stanu prawnego, jak i znaczenia sędziowskiego ślubowania oświadczamy, co następuje.
Wbrew Pani sugestii nasze oświadczenie z 20 września 2021 r. nie stanowi odmowy złożenia ślubowania, które jest jednorazową czynnością towarzyszącą powołaniu na sędziego, co w naszym przypadku miało miejsce wiele lat temu, ani też nie wskazuje na zamiar odstąpienia od orzekania w przydzielanych nam sprawach. Wręcz przeciwnie, jako prawidłowo powołani sędziowie nie zamierzamy odstępować od stołu sędziowskiego. Nasze oświadczenie stanowi deklarację bezwarunkowej realizacji roty przysięgi sędziowskiej, która zobowiązuje sędziów do stania na straży praworządności, w tym również poprzez podejmowanie wszelkich środków prawnych w celu wyeliminowania sytuacji w których – ze względu na nieprawidłowo ukształtowany sąd – wydawane będą wadliwe orzeczenia.
Jako sędziowie polscy jesteśmy zarazem sędziami europejskimi, przez co mamy obowiązek przestrzegania zarówno Konstytucji RP jak i wiążących Polskę umów międzynarodowych, a w zakresie wykonywania prawa europejskiego jesteśmy zobowiązani brać pod uwagę jego wykładnię dokonywaną nie tylko przez polski Sąd Najwyższy i Naczelny Sąd Administracyjny, ale także przez TSUE i ETPCz. Z wielu orzeczeń wymienionych sądów, w tym uchwały składu połączonych Izb: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 roku (Sygn. akt BSA I-4110-1/20), szeregu orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 września 2021 r. (sygn. II GOK 8/18, II GOK 10/18, II GOK 11/18, II GOK 12/18, II GOK 13/18, II GOK 14/18), a także wyroków TSUE z dnia 19 listopada 2019 r. (C-585/18, C-624/18 i C-625/18) i z dnia 15 lipca 2021 r. (C-791/19) oraz wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 22 lipca 2021 r. (w sprawie Reczkowicz przeciwko Polsce, skarga nr 43447/19) wynika, że sposób wyboru sędziów do obecnej Krajowej Rady Sądownictwa jest niezgodny z polską Konstytucją i standardami międzynarodowymi, przez co organ ten nie spełnia kryterium niezależności od władzy wykonawczej i ustawodawczej. Wynika to z faktu, że sędziowska część neo–KRS została obsadzona nominatami bezprawnie wybranymi przez polityków a nie sędziów, a jej dotychczasowe działania w pełni potwierdzają zarzut politycznej uległości tego organu.
W świetle powyższego podzielamy pogląd prawny wyrażony w postanowieniu SN z 16 września 2021 r. sygn. I KZ 29/21, zgodnie z którym orzeczenie wydane przez sąd powszechny pierwszej instancji, w którego składzie zasiada sędzia nominowany bądź awansowany z udziałem neo-KRS,podlega uchyleniu bez badania wpływu uchybienia na jego treść z uwagi na wydanie tego orzeczenia przez nieprawidłowo ukształtowany sąd (według k.p.c. to przyczyna nieważności postępowania, a według k.p.k. bezwzględna przyczyna odwoławcza).
Skoro stanowisko, że sąd w którego składzie zasiada sędzia powołany, względnie awansowany z udziałem neo–KRS jest sądem nienależycie obsadzonym zostało wyrażone przez Sąd Najwyższy, Naczelny Sąd Administracyjny, Europejski Trybunał Sprawiedliwości, a także Europejski Trybunał Praw Człowieka, należy uznać, że jest to ugruntowany pogląd prawny podzielany przez najwyższe autorytety prawnicze. Nie zmienia tego fakt, że jest on kwestionowany przez polityków obozu władzy, tj. środowisko, które ponosi pełną odpowiedzialność za zniszczenie gwarancji niezależności polskiego sądownictwa, a którego działania zagrażają prawu obywateli do niezależnego sądu, i podważają status Polski jako pełnoprawnego członka Unii Europejskiej. Tak długo jak długo nie zostanie przywrócona zgodność procedury wyboru sędziów z Konstytucją i prawem europejskim, a sędziowie, którzy zostali poddani ocenie przez neo KRS, nie przejdą procedury weryfikacji w sposób zgodny z wymienionymi standardami, tak długo orzeczenia polskich sądów nie będą uznawane i wykonywane za granicą, a wyroki wydane z udziałem sędziów nominowanych, bądź awansowanych z udziałem neoKRS będą wadliwe na gruncie krajowego porządku prawnego, przez co w każdym czasie będą mogły być wzruszone.
W tej sytuacji wszyscy sędziowie sądów powszechnych mają nie tylko prawo, ale wręcz bezwzględny obowiązek badania prawidłowości obsady sądu, co jest działaniem w obronie interesu obywateli, którzy mają prawo oczekiwać wyroków pozbawionych wad prawnych. Co więcej, zgodnie z uchwałą składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 17 lipca 2013 sygn. SN III CZP 46/13, sędziowie „mają prawo wstrzymać się od orzekania ze względu na ryzyko wystąpienia nieważności postępowania albo bezwzględnej przyczyny odwoławczej”.
Przypominamy, że niezawisłość sędziowska, obejmująca zarówno bezstronność (niezawisłość wewnętrzna), jak i wolność od nacisków zewnętrznych, w tym również ze strony przełożonych administracyjnych (niezawisłość zewnętrzna) dotyczy nie tylko sfery oceny dowodów, ale także wykładni prawa. Sędzia w trakcie sprawowania urzędu musi kierować się wyłącznie przepisami prawa oraz sumieniem. W momencie, w którym ulega presji zewnętrznej przestaje być sędzią, a jego działanie przestaje być sprawowaniem wymiaru sprawiedliwości.
W świetle powyższego, wyrażamy pogląd prawny, że pisemne stanowiska, w których grozi nam Pani postępowaniem wyjaśniającym, a nawet usunięciem z zawodu sędziowskiego ze względu na wyrażony przez nas pogląd prawny, mogą wyczerpywać znamiona przestępstwa przekroczenia uprawnień przez funkcjonariusza publicznego, a także groźby bezprawnej w celu wywarcia wpływu na czynności urzędowe sądu (art. 231 k.k., art. 232 k.k.).
Podkreślamy, że spór pomiędzy sygnatariuszami niniejszego listu a Panią nie jest sporem na linii podwładni – przełożony, gdyż prezes sądu nie ma prawa ingerować w proces wykładni i stosowania prawa przez sędziów wydając im w tym zakresie jakiekolwiek polecenia. W rzeczywistości jest to spór o to, czy obywatele polscy będą mieli prawo do rzetelnego procesu przed niezależnym i bezstronnym sądem, którego orzeczenia będą stabilne i będą podlegały wykonaniu na terenie całej Unii Europejskiej, czy wręcz przeciwnie – wyroki sądów polskich będą obarczone nieusuwalnymi wadami prawnymi i nieuznawane w Europie. Nietrudno dostrzec, że w sporze tym osoba, która – w świetle wyroku ETPCz z dnia 30 czerwca 2021 r. (w sprawie Broda, Bojara przeciwko Polsce, skarga nr 26691/18, 27367/18) – bezprawnie objęła funkcję prezesa Sądu Okręgowego w Krakowie, będąc zarazem członkiem niezgodnej z Konstytucją i prawem europejskim a przy tym politycznie skorumpowanej neo–KRS, broni swojej pozycji i apanaży brutalnie przy tym depcząc rotę przysięgi sędziowskiej.
Pani komunikat i skierowane do nas pismo, będące kontynuacją działań podjętych przez Ministra Sprawiedliwości lub na jego polecenie wobec sędziów Jacka Tyszki, Adama Synakiewicza, Piotra Gąciarka i Marty Pilśnika zmierzających do uniemożliwienia sędziom stosowania prawa europejskiego, są kolejnym przejawem sprzecznej z niezależnością sędziowską służalczej uległości wobec czynnika politycznego, która dyskredytuje Panią zarówno jako sędziego, jak i jako osobę wykonującą funkcję prezesa sądu. Proszę pamiętać: prezesem się bywa, sędzią się jest, a twarz ma się tylko jedną.
Sędzia SO w Krakowie Edyta Barańska
Sędzia SO w Krakowie Maciej Czajka
Sędzia SO w Krakowie Grzegorz Dyrga
Sędzia SO w Krakowie Maciej Ferek
Sędzia SO w Krakowie Jarosław Gaberle
Sędzia SO w Krakowie Janusz Kawałek
Sędzia SO w Krakowie Joanna Makarska
Sędzia SO w Krakowie Dariusz Mazur
Sędzia SO w Krakowie Beata Morawiec
Sędzia SO w Krakowie Ewa Szymańska
Sędzia SO w Krakowie Katarzyna Wierzbicka