Uwaga: ten tekst nie jest o sędzim Radziku. […]
Jest o czymś dużo ważniejszym niż pan Radzik i ziobrowy system dyscyplinowania sędziów – o dominacji Konstytucji nad bezprawnym prawem. O tym, jak i kto może (musi) egzekwować prymat Konstytucji w czasie postautorytaryzmu – napisał prof. Wojciech Sadurski w Gazecie Wyborczej.

[…] PiS zostawił po sobie w spadku pole minowe w postaci głęboko zdeformowanych instytucji, wśród których poruszać się muszą następcy. W tym spadku nie było nic przypadkowego. Chodziło o to, by w wypadku porażki wyborczej – czegoś, co w złych snach PiS przewidywał, nawet jeśli wypaczał uczciwość wyborów na wszelkie sposoby – zachować maksimum przyczółków w systemie instytucjonalnym i by móc rządzić zza politycznego grobu.

[…] Miał taką miną być np. prokurator krajowy, którego na pięć minut przed wyborami powołano w sposób na pozór niedający możliwości odwołania przez nowego ministra sprawiedliwości/prokuratora generalnego.

[…] Rzecznik dyscyplinarny sędziów sądów powszechnych i jego dwóch zastępców – ta upiorna trójca, która była zbiorowym batem na sędziów niezależnych – też była jedną z takich min lądowych, które miały paraliżować działania nowej, demokratycznej władzy. Sędziowie Piotr Schab, Michał Lasota i właśnie sędzia Radzik, głęboko zabetonowani w systemie, mieli nadal siać postrach w sądownictwie, mimo że ich pryncypałowie oddali władzę. Oddali – ale nie całkiem.

W tym przypadku ziobrowa ustawa o ustroju sądów powszechnych przewidywała w artykule 112 paragraf 3 powołanie tych głównych rzeczników przez ministra sprawiedliwości na czteroletnią kadencję. Nie przewidziała jednak możliwości odwołania któregokolwiek z nich.

[Tak] oczywisty defekt konstytucyjny […] łatwo dałby się usunąć przez skierowanie do sądu konstytucyjnego wniosku o stwierdzenie niekonstytucyjnej luki prawnej.

[…] [Tymczasem jego] misją jest ochrona wszelkich unormowań przyjętych przez PiS (w tym właśnie takich, jak przepisy o rzecznikach dyscyplinarnych), jak i unieważnianie ustaw przyjętych przez demokratycznych następców. Nie mówię już o innych breweriach, takich jak nieznane prawu „zabezpieczenia”, chroniące nadal urzędujących PiS-owskich dygnitarzy, takich jak Adam Glapiński czy Maciej Świrski.

[…] [W tej sytuacji należy] poważnie potraktować uchwałę Sejmu z 6 marca 2024, mówiącą, że Trybunał Konstytucyjny jest w stanie „niezdolności […] do wykonywania zadań Trybunału Konstytucyjnego określonych w […] Konstytucji” – i uznać, że władza ma nie tylko prawo, ale i obowiązek stosować bezpośrednio Konstytucję, do czego jest wyraźnie konstytucyjnie zobligowana (Art. 8).

[…] [W demokratycznym państwie prawnym] nie jest dopuszczalne, by ktoś, kto dopuścił się takich ekscesów, jak rzecznik dyscyplinarny Radzik, nie mógł być odwołany przez tę samą instancję jak ta, która go powołała – czyli ministra sprawiedliwości. Komunikat ministra Bodnara z 4 kwietnia wylicza cały szereg skandalicznych, bezprawnych działań sędziego Radzika: mające cechy represji, bezpodstawne przenoszenie sędziów do innych wydziałów, bezpodstawne zawieszenie sędziego za zastosowanie zgodnego z prawem testu niezależności czy bezpodstawne wszczynanie postępowań dyscyplinarnych. Rzecznik dyscyplinarny nie korzysta z przywilejów konstytucyjnej ochrony jego kadencji. Logika i zdrowy rozsądek wymagają, by był odwoływany w tym samym trybie, w jakim został powołany.

[…] [Lukę] prawną […] – przy nieistnieniu sądu konstytucyjnego – musi wypełnić minister. W przeciwnym razie nie spełniłby swego obowiązku bezpośredniego stosowania konstytucji.

[…] Działanie ministra Bodnara traktuję […] jako jedno z pierwszych, jeśli nie pierwsze, wypełnienie luki ustawowej przez własną, odważną interpretację ustawy w świetle ogólnych zasad konstytucji. […]

Wojciech Sadurski

wyborcza.pl

Zdjęcie ilustrujące: za Wikipedia.org