Szanowni Państwo, Koleżanki i Koledzy,
Stowarzyszenie Prokuratorów „Lex super omnia” zwraca się do Państwa z apelem, który związany jest ze zbliżającym się terminem wejścia w życie § 6 art. 43 ustawy z 28 stycznia 2016 roku Prawo o prokuraturze, upoważniającego Krajową Radę Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym do uchwalenia zbioru zasad etyki zawodowej prokuratorów.
Apelujemy o zachowanie podczas realizacji powyższego upoważnienia wartości, wynikających ze Zbioru zasad etyki zawodowej prokuratorów, przyjętych uchwałą nr 468/2012 Krajowej Rady Prokuratury z dnia 19 września 2012 roku, które respektują przepisy Konstytucji RP oraz Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności.
Dla podkreślenia rangi etycznych zasad wykonywania zawodu zwracamy uwagę, iż są one priorytetem Międzynarodowego Stowarzyszenia Prokuratorów – International Association of Prosecutors (IAP), które w maju 2017 roku zorganizowało kolejne – trzecie forum poświęcone tym zagadnieniom. Wzięli w nim udział reprezentanci stowarzyszeń prokuratorów z różnych stron świata, w tym również Stowarzyszenia Prokuratorów „Lex super omnia”, a także przedstawiciele Rady Konsultacyjnej Prokuratorów, działającej przy Radzie Europy (CCPE).
W wystąpieniach podkreślano, jak istotne jest wypracowanie wspólnych standardów dotyczących etyki wykonywanego przez nas zawodu, których implementacja w pozytywny sposób wpłynie na budowanie zaufania obywateli względem prokuratury, a także przyczyni się do pełniejszego zrozumienia roli, jaką pełnią przedstawiciele tego zawodu w społeczeństwie. Wskazywano też na znaczenie stowarzyszeń prokuratorskich i konieczność podejmowania przez nie działań nakierowanych na wypracowanie, a następnie wzmacnianie etycznych postaw w środowisku prokuratorskim.
Przedstawiony w niniejszym apelu postulat nie tylko wpisuje się w powyższe założenia, ale także wyraża opinię członków stowarzyszenia „Lex super omnia”, w imieniu którego zarząd występuje, a nade wszystko jest głosem, który coraz silniej wybrzmiewa w środowisku prokuratorskim. Z tegoż właśnie środowiska wyłoniono 21 przedstawicieli, których wiąże art. 43 § 1 powołanej wyżej ustawy Prawo o prokuraturze, określający podstawowe zadanie Krajowej Rady Prokuratorów.
Z całą mocą pragniemy podkreślić, iż na Krajowej Radzie Prokuratorów i na każdym z Jej członków z osobna spoczywa szczególna odpowiedzialność z racji powierzonego jej ustawowego zadania strzeżenia niezależności prokuratorów oraz z powodu zaufania, udzielonego członkom Rady, powołanym na pierwszą kadencję.
Powyższe względy motywują niniejszy apel o uchwalenie takiego zbioru zasad etyki zawodowej, który będzie uwzględniał uniwersalne wartości, zarówno te, które zostały już utrwalone na przestrzeni ostatnich 5 lat obowiązywania dotychczasowego Zbioru zasad etyki zawodowej prokuratorów, jak i te, których potrzeba „skodyfikowania” zrodziła się w terminie późniejszym. By jednakże uczynić zadość tym wymogom, niezbędne jest umożliwienie prokuratorom zabrania głosu w sprawie najistotniejszej, bowiem dotykającej ich bezpośrednio, a także pośrednio – poprzez opinię kreowaną w społeczeństwie.
Przypominamy, że nasze stanowisko nie jest odosobnione. Stowarzyszenie Prokuratorów „ Ad Vocem” w uchwale z 20 października 2012 r. domagało się przyznania prokuratorom prawa do wolności słowa i wolności obywatelskich, przysługujących każdemu obywatelowi Rzeczypospolitej Polskiej.
Apelujemy zatem o poddanie projektu nowego zbioru zasad etyki konsultacji środowiska i uwzględnienie uzyskanych tą drogą opinii przed uchwaleniem tegoż zbioru.
Niniejszy apel został wystosowany, pomimo udzielenia przez Zastępcę Prokuratora Krajowego Agatę Gałuszkę – Górską negatywnej odpowiedzi na wniosek z dnia 6 marca 2017 roku, skierowany do Krajowej Rady Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym o udostępnienie projektu zbioru zasad etyki zawodowej prokuratorów, który od czerwca 2016 roku jest przedmiotem prac Rady. Odpowiedź ta, wykluczająca możliwość jakiejkolwiek współpracy, została przyjęta w środowisku prokuratorów jako przejaw nieuzasadnionej niechęci.
Pragniemy zauważyć, iż to Stowarzyszenie Prokuratorów „Lex super omnia” jako pierwsze zasygnalizowało problem braku ustawowego upoważnienia do uchwalenia przez Krajową Radę Prokuratorów zbioru zasad etyki. Dalsze prace ustawodawcze, zwieńczone dodaniem § 6 do art. 43 ustawy Prawo o prokuraturze dowiodły zasadności podniesienia tejże kwestii.
Zauważamy, iż obowiązek współpracy przy wykonywaniu zadań ustawowych z organizacjami zrzeszającymi prokuratorów wynika wprost z treści art. 3 § 1 pkt 13 ustawy Prawo o prokuraturze, toteż pomijanie tej powinności przez Krajową Radę Prokuratów może być postrzegane jako nierespektowanie obowiązującego prawa.
Wyrażamy nadzieję, iż członkowie Krajowej Rady Prokuratorów wykażą się niezależnością i autonomią, okazując tym samym, że stanowią autentyczną reprezentację środowiska prokuratorskiego.
Zarząd
Stowarzyszenia Prokuratorów „Lex super omnia”