W styczniu 2016 roku, gdy atak na Trybunał Konstytucyjny osiągnął natężenie paroksyzmu (w owym czasie redagowałem jeszcze Obserwatora Konstytucyjnego przy TK), spotkałem się z sędzią P., osobą bardzo wpływową i znaną, by porozmawiać o sytuacji Trybunału i zapytać, co o niej myślą sędziowie sądów powszechnych (żadnego, poza P, jeszcze wtedy nie znałem).
Zostałem potraktowany dość zdawkowo, sędziowie nie mieli – zdaniem P. – interesować się demontażem Trybunału i moje oczekiwania jakiegoś protestu zdawały się być dla P. raczej naiwne. Zapytałem bowiem, czy sędziowie wyszliby w togach na ulice, wzorem francuskich „magistrats”.
– To wykluczone – usłyszałem od P. – nie leży to w aksjologii sędziowskiej.
Minęły cztery lata. Władza sięgnęła po ustawową garotę, która ma zdusić bunt niezależności wśród sędziów i wymusić na nich uległość wobec mitycznego suwerena.
11 stycznia chętnie zapytałbym P. o to, jaką ma dziś opinię o sędziowskich protestach, czy wciąż uważa za naganne wyjście na ulice, gdy władza dokręca sędziom (i prokuratorom) śrubę i sama postawa wyrażana „przez niezależne i niezawisłe orzecznictwo” przestaje mieć jakiekolwiek znaczenie. Ten rodzaj niezależności i niezawisłości jest bowiem dla PiS oznaką słabości. Centralny Ośrodek Dyspozycji Politycznej nie liczy się z siłą argumentów, liczy się wyłącznie z argumentem siły, także – siły ulicznego protestu.
W historii Polski protest 1000 tóg to ewenement, ale jakże spektakularny.
Na taki protest Prawo i Sprawiedliwość nie będzie miało dobrej odpowiedzi, nawet, gdy uruchomi i rozkręci na pełny regulator swoje propagandowe szczekaczki, które obrzucą błotem kastę już nie tylko sędziów, ale wszystkich prawników, gdy na ulicy zobaczy wielokrotność tysiąca czarnych tóg.
Mam nadzieję, że zobaczę wśród nich i P., nawet bez togi, po cywilnemu. Wtedy już nie będę musiał pytać o opinię, obecność wystarczy za odpowiedź.
Liczę na to spotkanie, sędzio P.!
Piotr Rachtan
