Koleżanki i Koledzy Sędziowie. Pomimo naszych próśb i stanowisk w ostatnich dniach weszła w życie nowelizacja ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych, która umożliwia Ministrowi Sprawiedliwości – Prokuratorowi Generalnemu przeprowadzenie „czystki” personalnej na stanowiskach funkcyjnych w sądach i pozbawia nas – sędziów wpływu na to, kto będzie kierował pracą sądów i wydziałów.
Minister Sprawiedliwości – Prokurator Generalny będzie mógł w ciągu najbliższych sześciu miesięcy odwołać bez żadnej przyczyny prezesa każdego sądu w Polsce (art. 17 ustawy zmieniającej). Ta nadzwyczajna procedura w sposób oczywisty narusza konstytucyjną zasadę trójpodziału władzy oraz separacji władzy sądowniczej od „władzy politycznej”. Absolutnie dominującą pozycję w sądach powszechnych ma teraz polityk: Minister Sprawiedliwości – Prokurator Generalny.
Z tego powodu apelujemy do Was, abyście nie przyjmowali stanowisk po wyrzuconych w tym trybie prezesach. Pamiętajmy, że za każdą taką decyzją stoi pozbawienie naszych kolegów i koleżanek funkcji w sposób urągający wszelkim zasadom prawnym i międzyludzkim. Jeśli w tej nadzwyczajnej, „namiestnikowskiej” procedurze nowo powołani prezesi sądów dokonają analogicznych zwolnień podległych sobie sędziów funkcyjnych – apel o nieuczestniczenie w tej niekonstytucyjnej i niekoleżeńskiej procedurze jest w pełni aktualny co do obejmowania zwolnionych w ten sposób funkcji m. in. przewodniczących wydziałów, wizytatorów, czy kierowników sekcji.
Podstawowa procedura powoływania prezesów i innych sędziów funkcyjnych przewidziana w art. 23-25 Prawa o ustroju sądów powszechnych eliminuje głos sędziów oraz Krajowej Rady Sądownictwa. W przypadku jej zastosowania apelujemy o to, by podczas zgromadzeń i zebrań sędziów, w których prezes jest przedstawiany przez Ministra Sprawiedliwości wyrazić opinię o takiej osobie. Wierzymy w to, że etyczne i moralne względy nie pozwolą sędziemu negatywnie ocenionemu przez kolegów i koleżanki na ostateczne objęcie funkcji prezesa. Zwracamy się również o to, by w przypadku wszczęcia przez Ministra Sprawiedliwości – Prokuratora Generalnego procedury odwołania prezesa lub wiceprezesa sądów wyrazić opinię w tym przedmiocie podczas zgromadzeń i zebrań sędziów. Jesteśmy przekonani, że będzie ona stanowiła istotny głos środowiska sędziowskiego i będzie brana pod uwagę przez Krajową Radę Sądownictwa, wydającą opinię zgodnie z art. 27 Prawa o ustroju sądów powszechnych.
W dobrze pojętym interesie demokratycznego państwa prawa i jawności życia publicznego jest, by o wszystkich przypadkach opisanych wyżej informować społeczeństwo. Stowarzyszenie IUSTITIA wraz z Forum Współpracy Sędziów oraz z organizacjami pozarządowymi weźmie czynny udział w monitorowaniu każdej takiej sytuacji.
Zwracamy się do Koleżanek i Kolegów Sędziów z prośbą o przekazywanie informacji o takich sytuacjach, jak i wszystkich innych związanych z naruszeniem zasad niezależności sądów i niezawisłości sędziów na adres: monitoring@iustitia.pl
