Francuska spółka Uber France jest operatorem platformy elektronicznej umożliwiającej zamawianie miejskich usług przewozowych w obsługiwanych miastach przy pomocy smartfonu wyposażonego w odpowiednią aplikację. W ramach usługi zwanej UberPop kierowcy prywatni, niebędący kierowcami zawodowymi, zapewniają przewóz pasażerów za pomocą swych własnych pojazdów.
Uber France jest ścigana przed sądem karnym, przed którym oskarżono ją o zorganizowanie, za pośrednictwem usługi UberPop, systemu kojarzenia pasaż erów z niezawodowymi kierowcami trudniącymi się zarobkowym przewozem drogowym osób pojazdami przeznaczonymi do przewozu nie więcej niż dziewięciu osób.
Uber France twierdzi, że francuski przepis, na podstawie którego jest prowadzone skierowane przeciwko niej postępowanie, stanowi przepis techniczny dotyczący bezpośrednio usługi społeczeństwa informacyjnego w rozumieniu dyrektywy dotyczącej norm i przepisów technicznych1. Dyrektywa ta nakłada na państwa członkowskie obowiązek notyfikowania Komisji wszystkich projektów ustaw i innych regulacji ustanawiających przepisy techniczne dotyczące produktów i usług społeczeństwa informacyjnego.
Władze francuskie nie notyfikowały zaś Komisji projektu ustawy przed jej promulgacją.
Uber France wyciąga na tej postawie wniosek, że nie można prowadzić przeciwko niej dochodzenia w przedmiocie zarzucanych czynów w oparciu o przepis tej ustawy.
Rozpatrujący tę sprawę tribunal de grande instance de Lille (sąd okręgowy w Lille, Francja) zwrócił się do Trybunału Sprawiedliwości z pytaniem, czy władze francuskie miały obowiązek uprzedniej notyfikacji Komisji projektu ustawy.
W przedłożonej dzisiaj opinii rzecznik generalny Maciej Szpunar stwierdził, że, niezależnie od kwestii tego, czy usługa UberPop wchodzi w zakres zastosowania dyrektywy, państwa członkowskie mogą zakazać nielegalnego prowadzenia działalności przewozowej takiej jak UberPop i ścigać tę działalność na drodze karnej bez obowiązku uprzedniej notyfikacji Komisji projektu ustawy.
Bardziej szczegółowo rzecz ujmując, rzecznik generalny przypomniał, że zgodnie z przedłożoną w dniu 11 maja 2017 r. jego opinią w sprawie Uber Hiszpania2, usługa UberPop należy do dziedziny transportu i, co za tym idzie, nie stanowi usługi społeczeństwa informacyjnego w rozumieniu dyrektywy. W takim przypadku dyrektywa nie znajduje zastosowania i brak jest konieczności notyfikowania Komisji projektu ustawy.
Rzecznik generalny przeprowadził również analizę sytuacji, w której Trybunał uznałby, że usługa UberPop stanowi usługę społeczeństwa informacyjnego w rozumieniu dyrektywy. W takim przypadku, zdaniem rzecznika generalnego, akt zakazania i powstrzymywania działalności takiej jak ta prowadzona przez Uber i polegającej na pośrednictwie w nielegalnym prowadzeniu działalności przewozowej nie stanowi „przepisu technicznego” w rozumieniu dyrektywy, wobec czego brak byłoby znów konieczności notyfikowania Komisji projektu ustawy.
Rzecznik generalny przypomniał w tym względzie, że obowiązek notyfikacji ma zastosowanie wyłącznie do przepisów technicznych, których − wszystkich lub poszczególnych − szczególnym celem jest precyzyjna ujęta celowo regulacja dostępu do usług społeczeństwa informacyjnego i świadczenie tychże usług; natomiast normy, które dotyczą tych usług jedynie w sposób dorozumiany lub marginalny, są wyłączone z tego obowiązku notyfikacji.
Rzecznik generalny stanął na stanowisku, że rozpatrywany przepis francuski dotyczy usług społeczeństwa informatycznego w sposób jedynie marginalny: ze względu na to bowiem, iż dotyczy on przede wszystkim usługi społeczeństwa informacyjnego (a mianowicie systemu kojarzenia drogą elektroniczną), jego celem nie jest szczególne uregulowanie tej usługi (co miałoby miejsce, gdyby zakazywał on czy reglamentował w inny sposób działalność polegającą na kojarzeniu klientów z podmiotami świadczącymi usługi przewozowe w ogóle), ale zapewnienie skuteczności regulacji dotyczącej usług przewozowych (które to usługi nie są objęte dyrektywą).
Okoliczność, że model gospodarczy UberPop jest niemożliwy do pogodzenia z francuskimi przepisami regulującymi działalność polegającą na przewozie pasażerów (kierowcy niebędący kierowcami zawodowymi, którzy nie posiadają przewidzianych w prawie francuskim zezwoleń niezbędnych do prowadzenia działalności przewozowej) nie czyni z tego powodu z rozpatrywanego przepisu normy regulującej działalność pośrednictwa w dziedzinie transportu w ogóle.
Rzecznik generalny wyjaśnił, że gdyby każdy przepis krajowy zakazujący pośrednictwa w niezgodnej z prawem działalności czy też wprowadzający za nie kary należało uważać za przepis techniczny z tego tylko powodu, że pośrednictwo to byłoby prowadzone najprawdopodobniej drogą elektroniczną, obowiązkowi notyfikacji z tego tytułu podlegałaby ogromna liczba norm wewnętrznych państw członkowskich. Prowadziłoby to do nieuzasadnionego rozszerzenia obowiązku notyfikacji, co nie przyczyniałoby się w istocie do osiągnięcia celów realizowanych w ramach tej procedury, która ma zapobiec przyjmowaniu przez państwa członkowskie środków niezgodnych z rynkiem wewnętrznym oraz umożliwić lepsze wykorzystanie przez podmioty gospodarcze korzyści wynikających zrynku wewnętrznego.
UWAGA:
Opinia rzecznika generalnego nie wiąże Trybunału Sprawiedliwości. Zadanie rzeczników generalnych polega na przedkładaniu Trybunałowi, przy zachowaniu całkowitej niezależności, propozycji rozstrzygnięć prawnych w sprawach, które rozpatrują. Sędziowie Trybunału rozpoczynają właśnie obrady w tej sprawie. Wyrok zostanie wydany w terminie późniejszym
1Dyrektywa 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998r. ustanawiająca procedurę udzielania informacji w dziedzinie norm i przepisów technicznych oraz zasad dotyczących usług społeczeństwa informacyjnego (Dz.U.1998, L204, s. 37), po zmianach wprowadzonych dyrektywą 98/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 lipca 1998r. (Dz.U.1998, L217, s.18).
2Opinia w sprawie C-434/15; Asociación Profesional Elite Taxi/Uber Systems Spain (zobacz komunikat prasowy nr 50/17)
