• rażącego lub uporczywego niewywiązywania się z obowiązków służbowych;
• gdy dalszego pełnienia funkcji nie da się pogodzić z innych powodów z dobrem wymiaru sprawiedliwości.

Procedura odwołania z wymienionych stanowisk rozpoczyna się od wystąpienia przez Ministra Sprawiedliwości z uzasadnionym wnioskiem o podjęciu zamiaru odwołania osób pełniących funkcje prezesa bądź wiceprezesa sądu do kolegium właściwego sądu, które w takiej sytuacji jest zobowiązane zaopiniować działanie Ministra (art. 27 § 2 u.s.p.), przy czym na czas do rozpoznania wniosku Minister jest władny zawiesić osoby, których dotyczy wniosek w pełnieniu czynności (art. 27 § 2 u.s.p.), co zazwyczaj miało miejsce.

Równolegle Minister Sprawiedliwości Adam Bodnar powołał 62 prezesów i 49 wiceprezesów sądów powszechnych w porozumieniu z samorządem sędziowskim.

Zgodnie z przepisami ustawy prawo o ustroju sądów powszechnych (u.s.p.) prezesów sądów rejonowego, okręgowego i apelacyjnego powołuje Minister Sprawiedliwości. Wprowadzona w 2017 r. zmiana przepisów u.s.p. umożliwiła arbitralne powoływanie i odwoływanie przez Ministra Sprawiedliwości prezesów i wiceprezesów sądów, a z drugiej strony wyeliminowała wpływ organów samorządu sędziowskiego na wybór ich następców.

Doprowadziło to do sytuacji, w której na stanowiska prezesów i wiceprezesów sądów, w tym również jednostek dużych i stojących wysoko w hierarchii sądownictwa powszechnego, Minister Sprawiedliwości zaczął wyznaczać osoby nieposiadające wystarczającego doświadczenia orzeczniczego i menedżerskiego, a także niecieszące się poparciem i zaufaniem środowiska sędziowskiego.

Mając na uwadze konieczność i zasadność przywrócenia samorządności sędziowskiej celem działań Ministra Sprawiedliwości jest wybór prezesów sądów, którzy cieszą się zaufaniem i poważaniem sędziów orzekających w danym sądzie. W tym celu za każdym razem zwraca się do Zgromadzeń Ogólnych Sędziów o wskazanie co najmniej dwóch kandydatów na stanowisko prezesa sądu celem dokonania wyboru i powołania najlepszego kandydata.

Od 13 grudnia 2023 r. do 12 czerwca 2024 r. powołanych w tym trybie zostało:

• 62 prezesów, w tym 6 prezesów sądów apelacyjnych, 22 prezesów sądów okręgowych i 34 prezesów sądów rejonowych,
• 49 wiceprezesów, w tym 5 wiceprezesów sądów apelacyjnych, 23 wiceprezesów sądów okręgowych i 21 wiceprezesów sądów rejonowych.

Pełna lista prezesów sądów powołanych po 13.12.2023 r.:

Sądy Apelacyjne:
Sąd Apelacyjny w Szczecinie – Prezes sądu Żelazowski Maciej, 2024-01-11 (początek sprawowania funkcji);
Sąd Apelacyjny w Krakowie – Prezes sądu Rygiel Paweł, 2024-02-27;
Sąd Apelacyjny w Warszawie – Prezes sądu Markiewicz Dorota, 2024-03-22;
Sąd Apelacyjny w Poznaniu – Prezes sądu Ratajczak Karol, 2024-04-10;
Sąd Apelacyjny w Lublinie – Prezes sądu Nawrocki Jerzy, 2024-05-14;
Sąd Apelacyjny w Katowicach – Prezes sądu Janas Aleksandra, 2024-06-10;

Sądy Okręgowe:
Sąd Okręgowy w Lublinie – Prezes sądu Stańczyk Dorota, 2024-02-01;Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim – Prezes sądu Sipińska-Sęk Urszula, 2024-02-08;
Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze – Prezes sądu Sułtanowski Ryszard, 2024-02-09;
Sąd Okręgowy we Włocławku – Prezes sądu Jankowski Romuald, 2024-02-12;
Sąd Okręgowy w Słupsku – Prezes sądu Niklas-Bibik Agnieszka, 2024-02-12;
Sąd Okręgowy w Radomiu – Prezes sądu Gałek Michał, 2024-02-12;
Sąd Okręgowy w Częstochowie – Prezes sądu Poch Jarosław, 2024-03-05;
Sąd Okręgowy w Łodzi – Prezes sądu Witoszyńska Marta, 2024-03-28;
Sąd Okręgowy w Bydgoszczy – Prezes sądu Leszczyńska Maria, 2024-04-11;
Sąd Okręgowy w Kielcach – Prezes sądu Solecka Małgorzata, 2024-04-15;
Sąd Okręgowy w Poznaniu – Prezes sądu Marciniak Piotr, 2024-04-15;
Sąd Okręgowy w Krakowie – Prezes sądu Kawałek Janusz, 2024-04-22;
Sąd Okręgowy w Łomży – Prezes sądu Kozikowska Wiesława, 2024-05-21;
Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie – Prezes sądu Wojciechowska-Langda Agnieszka, 2024-05-20.
Sąd Okręgowy w Olsztynie – Prezes sądu Jerka Rafał, 2024-05-20;
Sąd Okręgowy w Ostrołęce – Prezes sądu Załęska-Bartkowiak Grażyna, 2024-05-23;
Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim – Prezes sądu    Jarocki Kamil, 2024-05-30;
Sąd Okręgowy w Toruniu – Prezes sądu Modrzyński Wojciech, 2024-06-03;
Sąd Okręgowy w Gliwicach – Prezes sądu Brzyżkiewicz Henryk, 2024-06-03;
Sąd Okręgowy w Elblągu – Prezes sądu Nawrocki Marek, 2024-05-20;
Sąd Okręgowy w Rybniku – Prezes sądu, Pachla Edyta, 2024-06-10;
Sąd Okręgowy w Świdnicy – Prezes sądu Szerer Jacek, 2024-07-18.

Sądy Rejonowe:
Sąd Rejonowy w Legnicy – Prezes sądu Oborski Paweł, 2024-01-20;
Sąd Rejonowy w Strzyżowie – Prezes sądu Pirga Małgorzata, 2024-01-22;
Sąd Rejonowy w Białogardzie – Prezes sądu Bajor Agnieszka, 2024-02-09;
Sąd Rejonowy w Ostrowi Mazowieckiej – Prezes sądu Raducha-Modrzejewska Joanna, 2024-02-12;
Sąd Rejonowy w Radomiu – Prezes sądu Miłosz Marek, 2024-02-24;
Sąd Rejonowy w Nowym Targu – Prezes sądu Bigoszewski Tomasz, 2024-02-14;
Sąd Rejonowy w Pabianicach – Prezes sądu  Pokrywiecka Adrianna, 2024-03-15;
Sąd Rejonowy w Łasku – Prezes sądu Socha Magdalena, 2024-03-20;
Sąd Rejonowy w Bełchatowie – Prezes sądu Forenc Sławomir, 2024-04-10;
Sąd Rejonowy w Koszalinie – Prezes sądu Knotz Marta, 2024-04-15;
Sąd Rejonowy w Kozienicach – Prezes sądu Piaseczny Krzysztof, 2024-04-09;
Sąd Rejonowy Poznań-Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu – Prezes sądu Frąckowiak Monika, 2024-04-11;
Sąd Rejonowy w Olsztynie – Prezes sądu Krygielski Krzysztof, 2024-04-22;
Sąd Rejonowy w Wieliczce – Prezes sądu Czarny Natasza, 2024-04-26;
Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie – Prezes sądu Sajdak Łukasz, 2024-04-26;
Sąd Rejonowy dla Krakowa-Podgórza w Krakowie – Prezes sądu Czech-Śmiałkowski Cezary, 2024-04-26;
Sąd Rejonowy w Bytowie – Prezes sądu Uchmanowicz Włodzimierz, 2024-04-30;
Sąd Rejonowy w Kutnie – Prezes sądu Kozłowski Szymon, 2024-04-30;
Sąd Rejonowy dla Krakowa-Nowej Huty w Krakowie, Prezes sądu Sitko Mariusz, 2024-05-01;
Sąd Rejonowy w Myślenicach – Prezes sądu Trojan Krzysztof, 2024-05-01;
Sąd Rejonowy w Pułtusku – Prezes sądu Korajczyk Marcin, 2024-05-10;
Sąd Rejonowy Poznań-Grunwald i Jeżyce w Poznaniu – Prezes sądu Kubicki Robert, 2024-05-23;
Sąd Rejonowy w Gorzowie Wielkopolskim – Prezes sądu Barańska-Małuszek Olimpia, 2024-06-05;
Sąd Rejonowy w Świnoujściu – Prezes sądu Gajewska Kamilla, 2024-06-07;
Sąd Rejonowy w Biskupcu – Prezes sądu Wilchowska Katarzyna, 2024-06-07;
Sąd Rejonowy w Świdnicy – Prezes sądu Firko Kamila, 2024-06-07;
Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej – Prezes sądu Zarzycka Jolanta, 2024-06-07;
Sąd Rejonowy w Tarnobrzegu – Prezes sądu Kociubowska Edyta, 2024-06-07;
Sąd Rejonowy w Końskich – Prezes sądu Kaniowska Dorota, 2024-06-07;
Sąd Rejonowy w Gliwicach – Prezes sądu Wocław-Klyta Dorota, 2024-06-10;
Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach – Prezes sądu Skowron Adam, 2024-06-10;
Sąd Rejonowy w Miechowie – Prezes sądu Onderka Artur, 2024-07-06;
Sąd Rejonowy w Olecku – Prezes sądu Kowalczyk Adam, 2024-07-01;
Sąd Rejonowy w Węgrowie – Prezes sądu Iwanowska Izabela, 2024-06-14.

Odwołania prezesów oraz wiceprezesów sądów powszechnych

Od 13 grudnia 2023 r. do 12 czerwca 2024 r. odwołanych zostało:

• 28 prezesów, w tym 4 prezesów sądów apelacyjnych, 10 prezesów sądów okręgowych i 14 prezesów sądów rejonowych,
• 25 wiceprezesów, w tym 5 wiceprezesów sądów apelacyjnych, 12 wiceprezesów sądów okręgowych i 8 wiceprezesów sądów rejonowych.

Lista prezesów sądów apelacyjnych i okręgowych odwołanych w wyniku wszczętej procedury odwołania:

SSA Piotr Schab – odwołanie z funkcji prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie – 21 lutego 2024 r. (data odwołania);
SSA Zygmunt Drożdżejko – odwołanie z funkcji prezesa Sądu Apelacyjnego w Krakowie – 2 lutego 2024 r.;
SSA Michał Lasota odwołanie z funkcji prezesa Sądu Okręgowego w Olsztynie – 22 marca 2024 r.;
SSA Waldemar Krok – odwołanie z funkcji prezesa Sądu Okręgowego w Rzeszowie – 13 czerwca 2024 r.
SSO Mateusz Bartoszek – odwołanie z funkcji prezesa Sądu Apelacyjnego w Poznaniu – 18 stycznia 2024 r.
SSO Katarzyna Frydrych – odwołanie z funkcji prezesa Sądu Apelacyjnego w Katowicach – 28 marca 2024 r.;
SSO Paweł Stępień – odwołanie z funkcji prezesa Sądu Okręgowego w Kielcach – 12 lutego 2024 r.;
SSO Daniel Jurkiewicz – odwołanie z funkcji prezesa Sądu Okręgowego w Poznaniu – 28 lutego 2024 r.;
SSO Bartłomiej Migda odwołanie z funkcji prezesa Sądu Okręgowego w Krakowie – 26 marca 2024 r.;
SSO Patryk Poniatowski – odwołanie z funkcji prezesa Sądu Okręgowego w Gliwicach – 16 kwietnia 2024 r.;
SSO Bartłomiej Witek – odwołanie z funkcji prezesa Sądu Okręgowego w Rybniku – 17 kwietnia 2024 r.;
SSO Michał Bukiewicz – odwołanie z funkcji prezesa Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie
– 11 kwietnia 2024 r.;
SSR Jarosław Tekliński – odwołanie z funkcji prezesa Sądu Okręgowego w Ostrołęce – 10 kwietnia 2024 r.;
SSR Anna Kuśnierz-Milczarek – odwołanie z funkcji prezesa Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim
– 9 maja 2024 r.;

Dodatkowo, w wyniku złożonej rezygnacji zostało odwołanych 12 prezesów (w tym 1 prezes sądu apelacyjnego, 1 prezes sądu okręgowego, 10 prezesów sądów rejonowych) oraz 22 wiceprezesów (w tym 2 wiceprezesów sądów apelacyjnych, 8 wiceprezesów sądów okręgowych i 12 wiceprezesów sądów rejonowych).

ms.gov.pl