9 maja br. Senat wprowadził poprawki do ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa. Za przyjęciem nowelizacji wraz z poprawkami głosowało 58 senatorów, a 30 było przeciw. Wcześniej wniosek o odrzucenie ustawy nie uzyskał akceptacji większości Izby (58 głosów przeciw, za – 30).
Senat m.in. zagwarantował wszystkim sędziom bierne prawo wyborcze, niezależnie od tego, czy byli członkami KRS przed zmianą obowiązującą od 2018 r., czy też po zmianie. Wprowadził też zasadę, zgodnie z którą każdy z sędziów mających prawo wybierania członków KRS może oddać nie więcej niż po 1 głosie na kandydatów spośród sędziów Sądu Najwyższego, sądów wojskowych, Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz wojewódzkich sądów administracyjnych, po 2 głosy – spośród sędziów sądów apelacyjnych i okręgowych, a także po 3 głosy na kandydatów spośród sędziów sądów rejonowych. Poprawka ta ma zapewnić większą reprezentatywność nowego składu KRS. Izba ustaliła procedury obsadzania miejsca w KRS, zwolnionego np. wskutek śmierci lub zrzeczenia się z powodu choroby, przez sędziego, który w wyborach otrzymał kolejno największą liczbę głosów w danej kategorii. Senatorowie określili również termin ogłoszenia przez Państwową Komisję Wyborczą list sędziów kandydujących do KRS, a także ich zgłoszeń i wykazów sędziów popierających te zgłoszenia, jeśli nie nastąpiła odmowa przyjęcia zgłoszeń kandydatów. Ustalili też kolejność, według której ogłasza się wskazane listy, zgłoszenia i wykazy. Dodatkowo wprowadzili zasadę, zgodnie z którą przed przystąpieniem do głosowania w wyborach do KRS sędzia okazuje komisji skrutacyjnej dokument potwierdzający jego tożsamość.
Senatorowie przyjęli ponadto poprawkę dotyczącą Rady Społecznej przy KRS, która ma opiniować jej działania. Zgodnie z senacką zmianą jeśli KRS nie uwzględni opinii Rady Społecznej, musi wskazać okoliczności, które wpłynęły na takie rozstrzygnięcie. Ma to zapewnić większą kontrolę społeczną wobec KRS. Senat zapewnił również możliwość zastosowania przepisów dotyczących zgłaszania kandydatów na członków KRS i udziału w pierwszych wyborach zarządzanych przez Państwową Komisję Wyborczą dzięki ustaleniu, że wybory zostaną wyznaczone na dzień przypadający nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia podjęcia uchwały o zarządzeniu wyborów.
Pozostałe senackie poprawki mają charakter redakcyjny, technicznoprawny i zapewniają spójność systemu prawa.
Nowelizacja ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa zmienia przepisy dotyczące wyboru sędziów do KRS. Będą ich wybierać w wyborach bezpośrednich i w głosowaniu tajnym wszyscy sędziowie w Polsce, a nie – jak zgodnie z przepisami obowiązującymi od 2018 r. – Sejm. Obecni członkowie KRS stracą mandaty. Do KRS nie będą mogli kandydować sędziowie, którzy zostali jej członkami na podstawie wniosku Krajowej Rady Sądownictwa do prezydenta po zmianie przepisów w 2018 r. Zostanie także powołana Rada Społeczna przy KRS, która będzie mogła wystawiać opinie o kandydatach. [CIS]
