UCHWAŁA WALNEGO ZGROMADZENIA OGÓLNOPOLSKIEGO STOWARZYSZENIA SĘDZIÓW SĄDÓW ADMINISTRACYJNYCH Z 15 MARCA 2024 R.
Z uwagą obserwujemy ostatnie działania Ministra Sprawiedliwości oraz Parlamentu mające na celu przywrócenie praworządności w Polsce. Osiem lat systemowego niszczenia rządów prawa spowodowało, że jest to zadanie trudne i wymagające bezprecedensowych rozwiązań, zwłaszcza, że pomiędzy parlamentarną większością i rządem a Prezydentem RP nie ma zgodnej wizji zasad kształtujących sędziowską niezawisłość oraz instytucjonalnych gwarancji odrębności i niezależności władzy sądowniczej od innych władz, co może znacząco utrudnić lub wręcz uniemożliwić konieczne zmiany ustawodawcze.
Mając to na uwadze, pozytywnie oceniamy podjęcie przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwał: z dnia 20 grudnia 2023 r. w sprawie usunięcia skutków kryzysu konstytucyjnego w kontekście pozycji ustrojowej oraz funkcji Krajowej Rady Sądownictwa w demokratycznym państwie prawnym (M.P. 2023 poz. 1457) oraz z dnia 6 marca 2024 r. w sprawie usunięcia skutków kryzysu konstytucyjnego lat 2015-2023 w kontekście działalności Trybunału Konstytucyjnego. Obie uchwały uwzględniają wyroki sądów polskich (Sądu Najwyższego, Naczelnego Sądu Administracyjnego i Trybunału Konstytucyjnego: z dnia 3 grudnia 2015 r. w sprawie o sygn. K 34/15 i z dnia 9 grudnia 2015 r. w sprawie o sygn. K 35/15), jak również europejskich (Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka).
W pełni akceptujemy kierunek zmian nakreślony tymi uchwałami, który jest zbieżny ze stanowiskiem wyrażanym wielokrotnie zarówno przez Zarząd jak i Walne Zgromadzenie Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Sędziów Sądów Administracyjnych (por. stanowisko Zarządu z 19 listopada 2023 r. w sprawie działań zmierzających do przywrócenia praworządności w zakresie prawidłowego składu KRS oraz powołań na stanowisko sędziego dokonanych na wniosek KRS działającej w niewłaściwym składzie, uchwała Walnego Zgromadzenia OSSSA z 25 marca 2023 r. w sprawie stanu praworządności w Polsce; dostępne na stronie internetowej Stowarzyszenia).
Procedowany w Sejmie rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa (druk nr 219), zawierający przepisy dostosowujące zasady wyboru sędziów do Krajowej Rady Sądownictwa do wymogów określonych w art. 187 Konstytucji RP nie rozwiązuje statusu tzw. neosędziów, powołanych z udziałem KRS ukształtowanej w wadliwym składzie (tzw. neoKRS). Wprawdzie Minister Sprawiedliwości wstrzymał ogłaszanie konkursów na stanowiska sędziowskie w sądach powszechnych, jednak rozpoczęte wcześniej konkursy nadal są rozstrzygane, a w ich wyniku wręczane są przez Prezydenta kolejne nominacje, co pogłębia istniejący już chaos prawny i narusza prawo stron do niezależnego sądu ustanowionego ustawą.
W tym kontekście pozytywnie oceniamy deklarację złożoną przez Prezesa NSA Jacka Chlebnego, w reakcji na list otwarty Zarządu OSSSA, o rozważeniu czasowego wstrzymania nowych obwieszczeń o wolnych stanowiskach asesorskich i sędziowskich w wojewódzkich sądach administracyjnych.
Jako pilne i konieczne uznajemy podjęcie działań mających na celu ustawowe uregulowanie statusu sędziów, powołanych w niekonstytucyjnej procedurze. Mamy pełną świadomość skali i wagi tego problemu, którego rozwiązanie musi nastąpić w ścisłej współpracy ze środowiskiem sędziowskim.
W pełni podtrzymujemy powołane już wyżej stanowisko Zarządu OSSSA z 19 listopada 2023 r. wraz z przedstawioną tam argumentacją prawną. Jesteśmy otwarci na rozwiązania ustawowe, które doprowadzą do tego, że konkursy na wolne stanowiska sędziowskie, przeprowadzone i zakończone przez neoKRS, zostaną powtórzone, łącznie z ponownym obwieszczeniem o zwolnieniu się stanowiska.
Wyrażamy wsparcie dla wszelkich działań mających na celu przywrócenie rządów prawa w Polsce i w konsekwencji odbudowę zaufania obywateli do konstytucyjnych organów państwa.
Zdjęcie ilustrujące: Minister Adam Bodnar 6 marca w Sejmie. Autor: Aleksander Zieliński/ Kanc. Sejmu RP
