1 marca Stowarzyszenie Sędziów Polskich „Iustitia” opublikowało całościowy projekt ustawy o uregulowaniu skutków uchwał Krajowej Rady Sądownictwa podjętych w latach 2018–2024.

Jak piszą autorzy w komunikacie opublikowanym w serwisie internetowym SSP „Iustitia”, projekt stanowi element pakietu 5 ustaw, który był prezentowany na Kongresie Prawników Polskich 24 czerwca 2023r. w Gdańsku.

Projekty nie są projektami jakiejkolwiek opcji politycznej, to projekty społeczne, które powstały w ramach działań obywatelskich. Są wkładem środowisk prawniczych skupiających osoby świadome odpowiedzialności za losy kraju w budowanie nowoczesnego państwa prawa stojącego na staży wolności i praw wszystkich swoich obywateli. W ten sposób realizujemy wyzwanie, że rządy prawa to wszystkich sprawa.

Wyroki Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości UE wskazują, że tzw. neo-sędziowie w SN nie powinni orzekać, ponieważ zostali powołani wadliwie – z udziałem politycznej Krajowej Rady Sądownictwa. Polscy podatnicy już płacą odszkodowania za wyroki wydane w SN przez neo-sędziów. Za chwilę ten sam problem może dotyczyć neo-sędziów w sądach niższego szczebla. Sprawy dotyczące ich statusu czekają na rozpoznanie przez ETPCZ.

W uzasadnieniu projektu m.in.:

Podstawowym założeniem projektu było przyjęcie rozwiązań, które – zapewniając przywrócenie stanu zgodnego z Konstytucją RP – zagwarantują sprawne i możliwie niezakłócone funkcjonowanie sądownictwa.

Jest to kluczowe dla zapewnienia obywatelom dostępu do wymiaru sprawiedliwości.

Dlatego m.in. przewidziano system delegacji sędziów sądów powszechnych, pozwalający im zakończyć sprawy, których prowadzenie rozpoczęli na nowo objętych stanowiskach, jak również rozwiązania, które zapewnią, że orzeczenia wydane przez sędziów powołanych z udziałem wadliwie ukształtowanej Krajowej Rady Sądownictwa co do zasady pozostaną w mocy. Będzie je można wyjątkowo wzruszyć jedynie w razie spełnienia precyzyjnie określonych warunków.

W ten sposób projekt godzi stabilność orzeczeń sądowych z ochroną praw stron postępowań sądowych.

Ustawa ma przywrócić stan zgodny z Konstytucją RP, ale jednocześnie być wolna od rewanżyzmu.