Oświadczenie sędziów Izby Cywilnej Sądu Najwyższego
W związku ze zwołaniem na 12 stycznia 2024 r. zgromadzenia sędziów Izby Cywilnej Sądu Najwyższego:
1. Stwierdzamy, że:
– większość sędziów orzekających obecnie w Izbie Cywilnej Sądu Najwyższego, w tym Prezes kierujący pracami tej izby, została powołana do pełnienia urzędu sędziego Sądu Najwyższego przy udziale Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej ustawą z dnia 8.12.2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r., poz. 3), w postępowaniu, którego kształt i przebieg w sposób zasadniczy naruszał przepisy Konstytucji i skutki prawomocnych orzeczeń sądowych (np. wyroki ETPC z 3.2.2022 r., nr 1469/20, Advance Pharmo Sp. z o.o. i z 15.3.2022 r., nr 43572/18, Grzęda, odpowiednio wyrok TSUE z 21.12.2023 r., C-718/21, LG, uchwała połączonych izb Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 23.1.2020 r., BSA 1-4110-1/20, postanowienie SN z 21.5.2019 r., III CZP 25/19, wyroki NSA z 6.5.2021 r., II GOK 2/18 i z 21.9.2021 r., II GOK 10/21); niektórzy z tych sędziów zostali ponadto powołani do pełnienia urzędu sędziego Sądu Najwyższego w konkursach obejmujących stanowiska sędziowskie w innych izbach Sądu Najwyższego, a tym samym ich merytoryczne kompetencje nie były weryfikowane z należytym uwzględnieniem właściwości rzeczowej Izby Cywilnej;
– postępowanie prowadzące do wyłonienia kandydatów do pełnienia urzędu Prezesa Sądu Najwyższego kierującego pracą Izby Cywilnej bieżącej kadencji zostało przeprowadzone wadliwie, przy sprzeciwie ówczesnej większości sędziów Izby Cywilnej, na podstawie rozwiązań ustawowych rażąco naruszających zasadę odrębności i niezależności władzy sądowniczej (art. 173 Konstytucji), z pominięciem uchwały zgromadzenia sędziów Izby Cywilnej z 29.6.2021 r. odraczającej zgromadzenie wyborcze i w sposób, który uniemożliwiał większości sędziów Izby Cywilnej wybór kandydatów cieszących się poparciem niezbędnym do sprawowania tego urzędu, na co zwracaliśmy uwagę w pisemnych oświadczeniach sędziów Izby Cywilnej z 7.9.2021 r., z 16.9.2021 r. i z 2709.2021 r.;
– zgromadzenie sędziów Izby Cywilnej jest organem samorządu sędziowskiego, w którego zwołaniu i obradach mogą uczestniczyć wyłącznie osoby prawidłowo powołane do pełnienia urzędu sędziego Sądu Najwyższego w Izbie Cywilnej tego Sądu.
W konsekwencji uważamy, że zgromadzenie sędziów Izby Cywilnej wyznaczone na
12.1.2024 r. w celu m.in. wyboru członków Kolegium Sądu Najwyższego, zostało zwołane
wadliwie i w nieprawidłowym składzie. Uchwały tego organu, jeżeli zostaną podjęte, będą
pozbawione skutków, czego następstwem będzie wadliwość składu Kolegium Sądu
Najwyższego i niemożność prawnie skutecznego realizowania przez ten organ jego ustawowych kompetencji.
2. Oświadczamy, że w związku z powyższym wstrzymujemy się od udziału w posiedzeniu zgromadzenia sędziów Izby Cywilnej zwołanego na dzień 12.1.2024 r.
3. Wzywamy, podzielając stanowisko wyrażone w oświadczeniu sędziów Izby Karnej Sądu Najwyższego z 20.12.2023 r., do:
– powstrzymania się od dokonywania czynności orzeczniczych przez osoby powołane do pełnienia urzędu sędziego Sądu Najwyższego przy udziale Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej ustawą z dnia 8.12.2017 r., mając na względzie realizację konstytucyjnych i konwencyjnych gwarancji przysługujących stronom oraz ryzyko odpowiedzialności Państwa
z tytułu naruszenia zobowiązań międzynarodowych;
– zawieszenia działalności Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych oraz Izby Odpowiedzialności Zawodowej Sądu Najwyższego, ze względu na niespełnianie przez składy orzekające w tych izbach wymagań „sądu”, określonych w art. 45 ust. 1 Konstytucji i art. 6 ust. 1 EKPC oraz
– pilnego podjęcia prac legislacyjnych zmierzających do zniesienia wskazanych wyżej izb Sądu Najwyższego, przekazania spraw należących obecnie do ich właściwości i zapewnienia sprawnego rozpoznawania spraw przez Sąd Najwyższy, z pełnym poszanowaniem wymagań konstytucyjnych i konwencyjnych.
Stanowisko sędziów Izby Cywilnej Sądu Najwyższego w związku ze zgromadzeniem sędziów Izby Cywilnej, zwołanym na 12 stycznia 2024 r.
Marta Romańska,
Roman Trzaskowski,
Karol Weitz,
Monika Koba,
Paweł Grzegorczyk,
Agnieszka Piotrowska,
Grzegorz Misiurek,
Dariusz Zawistowski,
Władysław Pawlak
Dariusz Dończyk (w formie elektronicznej)