Czwartek, 7 grudnia 2023 r.
Wyrok w sprawie C-140/22 (mBank)
Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie rozpoznaje sprawę o zwrot nienależnie pobranych rat kredytu hipotecznego indeksowanego kursem franka szwajcarskiego. Żądanie to oparte jest na abuzywności zawartych w umowie tzw. klauzul przeliczeniowych.
Rozpoznając tę sprawę, Sąd powziął wątpliwości co do wykładni dyrektywy 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich. Zastanawia się, w szczególności, czy sankcja bezskuteczności (nieważności) umowy ma skutek wsteczny (tj. od chwili zawarcia umowy) dopiero po złożeniu przez konsumenta oświadczenia, że nie wyraża zgody na utrzymanie w mocy tego postanowienia, przy świadomości skutków upadku całej umowy i wyrażeniu na nie zgody.
Wątpliwości Sądu dotyczą także rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia roszczenia banku o zwrot świadczenia spełnionego na podstawie umowy. Sąd zastanawia się, czy przedawnienie biegnie od wyrażenia przez konsumenta ww. zgody na upadek umowy, niezależnie od dokonanych przez niego wcześniej wezwań do zapłaty i wiedzy banku o abuzywności klauzul umowy. Wyjaśnienia wymaga ponadto, czy konsument może domagać się zapłaty ustawowych odsetek za opóźnienie dopiero od daty, w której złożyłby takie oświadczenie, nawet jeżeli uprzednio wezwał bank do zapłaty.
Czwartek, 14 grudnia 2023 r.
Wyrok w sprawie C-28/22 (Getin Noble Bank)
Wyrokiem częściowym wydanym w 2021 r. umowa kredytu hipotecznego, indeksowanego do franka szwajcarskiego została uznana za nieważną. Postępowanie przed Sąd Okręgowym w Warszawie dotyczy żądania zwrotu kwot pieniężnych zapłaconych przez powodów (kredytobiorców, konsumentów) na rzecz banku w trakcie wykonywania umowy.
Pozwany bank podniósł zarzut zatrzymania w związku z przysługującym mu wobec kredytobiorców roszczeniem o zwrot środków wypłaconych w czasie wykonywania umowy. Zarzut zatrzymania daje możliwość powstrzymania się przez bank ze spełnieniem jego świadczenia do czasu zaoferowania przez kredytobiorców świadczenia wzajemnego albo zabezpieczenia spełnienia tego świadczenia.
Skuteczność zarzutu zatrzymania jest uzależniona od oceny, czy roszczenie banku o zwrot środków nie uległo przedawnienia, a także tego, czy na gruncie prawa UE, przedawnienie roszczenia restytucyjnego konsumenta może rozpocząć swój bieg przed początkiem biegu przedawnienia roszczenia banku. Sporny jest również skutek zgłoszenia zarzutu zatrzymania dla zakresu roszczeń odsetkowych powodów.
Powziąwszy wątpliwości dotyczące interpretacji dyrektywy 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, Sąd Okręgowy w Warszawie skierował do Trybunału pytania prejudycjalne.