Raport Fundacji Batorego przedstawia wyniki badań ilościowych i jakościowych opisujących wyborców niezdecydowanych: co myślą o polityce i partiach politycznych, jakie sprawy są dla nich najważniejsze i jakie tematy oraz opowieści o Polsce wydają się im najbardziej przekonujące. -piszą Edwin Bendyk i Szymon Gutkowski w Raporcie Fundacji Batorego sporządzonym pod naukową redakcją dr. Aleksandry Jaworskiej-Surmy.

Główne wnioski:

1. Polacy chcą zmiany.
Większość Polaków wyraża przekonanie, że czas na zmianę władzy. 54% wszystkich badanych zgadza się z twierdzeniem: „Monopol władzy jest zawsze zły, czas to zmienić – czas zmienić rząd”. Przeciwnego zdania jest 21% respondentów, w większości wyborcy PiS.

2. Większość badanych negatywnie ocenia rząd – 51,4%. Tylko niespełna 1/4 twierdzi, że rząd zmierza w dobrym kierunku.

3. Są cztery główne powody niezadowolenia z rządu:
• zbyt bliskie relacje PiS z Kościołem,
• wykorzystywanie TVP do propagandy partyjnej,
• skłócanie Polaków,
• nadmierne rozdawnictwo.

4. Odsetek osób uważających, że sprawy w Polsce idą w złym kierunku (42,4%), przeważa nad odsetkiem ocen pozytywnych (28,5%).

5. Wynik wyborów rozstrzygną niezdecydowani.
Odsetek osób niezdecydowanych, na którą partię zagłosują; wahających się, czy pójdą na wybory; i niepewnych, czy poprą preferowaną partię, utrzymuje się na poziomie 43%. Główne powody wahania to:
• negatywne postrzeganie polityki i chęć trzymania od niej dystansu,
• trudność oceny aktualnej sytuacji w Polsce.

6. Opozycja na razie nie pociągnęła za sobą wyborców niezdecydowanych.

7. Wyborcy niezdecydowani są zmęczeni silną polaryzacją i nie widzą z niej wyjścia.

8. Wyborcy niezdecydowani są rozczarowani całą klasą polityczną.

9. Najważniejsze problemy dla Polek i Polaków to:
• koszty życia,
• załamanie ochrony zdrowia,
• bezpieczeństwo i obronność.

10. Potrzebna jest opowieść o Polsce.
Oprócz konkretnych obietnic wpływających na codzienne życie wyborcy mają także oczekiwania o bardziej ogólnym charakterze, odnoszące się do wartości, do kierunku, w jakim powinna zmierzać Polska, oraz do rzeczy, które trzeba w kraju zmienić.

Czy efektem nadchodzących wyborów będzie zmiana władzy? Jakiej zmiany oczekują Polacy? W niniejszym raporcie omawiamy nastroje społeczne w pierwszym etapie kampanii wyborczej, których zrozumienie jest kluczowe dla predykcji wyników wyborów, a szczególną uwagę poświęcamy wyborcom niezdecydowanym, których decyzje zaważą o losach wyborów.

W Podsumowaniu Raportu autorzy piszą:

Ostatnie dni przed wyborami charakteryzować będzie rosnąca intensywność działań kampanijnych i pogłębiająca się polaryzacja debaty politycznej. Informacje uzyskane podczas naszych badań pokazują, że taka dynamika niesie ryzyko demobilizacji wyborczej znacznej części wyborców, którzy dziś nie są jeszcze przekonani, czy pójść na wybory ani na jaką partię zagłosować.

W pewnych warunkach możliwy jest odwrotny scenariusz, kiedy wzrost temperatury kampanii wpływać będzie na zwiększenie zainteresowania udziałem w głosowaniu. Stać się tak może w sytuacji zaistnienia w ciągu najbliższych dni wydarzeń wielkiej rangi, wykreowanych przez polityków lub nieprzewidzianych, zwiększających poczucie stawki wyborów również wśród wyborców niezdecydowanych.

Z naszych badań wynika jednak, że wyborcy ci nie wyglądają zaskakujących wydarzeń, tylko propozycji i opowieści odpowiadających na ich oczekiwania związane z trudami codziennego życia i wizją lepszej przyszłości.