Warszawa, dnia 10 maja 2023 r.
Oświadczenie
Sędziowie orzekający w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie wyrażają stanowczą dezaprobatę i sprzeciw (potępienie) wobec podjętych przez Prezesa i Wiceprezesów tego Sądu z rażącym naruszeniem norm prawnych i etycznych działań:
– odmowy wykonania orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu wydanego w sprawach sędziów: Ewy Leszczyńskiej – Furtak, Ewy Gregajtys i Marzanny Piekarskiej – Drążek;
– bezzasadnego i godzącego w interes sądu przeniesienia sędziów: Ewy Leszczyńskiej – Furtak, Ewy Gregajtys i Marzanny Piekarskiej – Drążek z II Wydziału Karnego do III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych;
– braku reakcji na bezprawne ingerencje Zastępcy Przewodniczącego I Wydziału Cywilnego w treść prawomocnych orzeczeń wydanych w sprawach o sygnaturach I ACa 1387/22 i I ACa 1232/22;
– wprowadzenia w błąd członków Kolegium Sądu Apelacyjnego w Warszawie w związku z opiniowaniem Michała Lasoty – kandydata na stanowisko sędziego tego Sądu;
– łączeniu funkcji prezesa i wiceprezesa sądu z funkcją rzecznika dyscyplinarnego i odpowiednio – jego zastępcy.
Uzasadnienie
Decyzją z dnia 6 grudnia 2022 r. Europejski Trybunał Praw Człowieka nakazał wstrzymanie wykonania decyzji o przeniesieniu sędziów: Ewy Leszczyńskiej – Furtak, Ewy Gregajtys i Marzanny Piekarskiej – Drążek z Wydziału Karnego do Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Przeniesienie bez zgody sędziów nastąpiło z naruszeniem art. 22 § 4c ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych. Decyzja ta nie tylko godzi w interes sądu, lecz przede wszystkim w interesy uczestników postępowań sądowych, którym służy prawo do sprawnego i rzetelnego procesu.
Pomimo upływu ponad czterech miesięcy i licznych wezwań środowiska prawniczego, Prezes Sądu Apelacyjnego w Warszawie nie wykonał orzeczonego środka zabezpieczającego i publicznie oświadczył, że nie uczyni tego, uznając, że decyzja Trybunału w Strasburgu nie jest dla niego wiążąca. Takie działanie stanowi rażące naruszenie przepisów Konstytucji RP oraz Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności.
Zgodnie z art. 91 Konstytucji RP ratyfikowana przez państwo polskie Konwencja stanowi źródło powszechnie obowiązującego prawa, przysługuje jej przymiot bezpośredniego stosowania oraz pierwszeństwo przed ustawami. Wbrew stanowisku Prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie, zarządzenia tymczasowe Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, wydane w trybie art. 39 Regulaminu Trybunału, są wiążące dla państwa – strony postępowania przed Trybunałem, a ich nierespektowanie oznacza naruszenie art. 34 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i traktowane jest jako uniemożliwienie Trybunałowi właściwego rozpoznania sprawy, co prowadzi do podważenia skuteczności prawa do skargi indywidualnej (wyrok Wielkiej Izby z dnia 4 lutego 2005 r. w sprawie Mamatkulov i Askarov przeciwko Turcji, skargi nr 46827/99 i 46951/99).
Niedopuszczalna jest ingerencja w treść prawomocnych orzeczeń przez osoby zajmujące stanowiska funkcyjne. Taka sytuacja miała dwukrotnie miejsce w I Wydziale Cywilnym w sprawach, w których prawomocne postanowienia oddalające wniosek Prokuratora Generalnego o wstrzymanie wykonania orzeczenia zostały następnie uchylone z urzędu i bez podstawy prawnej przez zastępcę przewodniczącego wydziału. Powiadomiony o powyższym Prezes Sądu Apelacyjnego w Warszawie nie podjął żadnych działań. Bezpodstawna ingerencja w prawomocne orzeczenia osłabia zaufanie społeczne do wymiaru sprawiedliwości i podważa autorytet sądu.
W dniu 9 stycznia 2023 r., w trakcie opiniowania kandydatury sędziego Michała Lasoty przez Kolegium Sądu Apelacyjnego w Warszawie, Prezes tego Sądu podał nieprawdziwą informację, że postępowanie dyscyplinarne prowadzone przez kandydata przeciwko sędzi Paulinie Asłanowicz, w związku z zarzutem budzącym w środowisku sędziowskim powszechny sprzeciw, zostało umorzone. Nie do zaakceptowania jest sytuacja, w której w trakcie procesu nominacyjnego prezes sądu przedstawia nieprawdziwe dane mogące rzutować na ocenę danego kandydata, a w konsekwencji wynik toczącej się z jego udziałem procedury.
W świetle powyższego, jako sędziowie orzekający w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie uznajemy, że nie do pogodzenia z dobrem wymiaru sprawiedliwości jest dalsze sprawowanie w taki sposób funkcji prezesa sądu przez osobę, która swoimi działaniami okazuje oczywiste lekceważenie norm prawa konstytucyjnego i międzynarodowego. Tak samo ocenić należy sposób sprawowania funkcji wiceprezesów przez osoby czynnie uczestniczące w tych działaniach.
Ponadto, łączenie funkcji prezesa i wiceprezesa sądu z funkcją rzecznika dyscyplinarnego i odpowiednio – jego zastępcy, stanowi elementarne zaprzeczenie istoty postępowania dyscyplinarnego i w istocie uniemożliwia obiektywne zbadanie poruszonych w niniejszym oświadczeniu kwestii.
Niniejsze stanowisko przybrało postać oświadczenia sędziów, z uwagi na niedopuszczenie przez Prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie do poddania pod głosowanie projektu uchwały o tożsamej treści na Zgromadzeniu Ogólnym Sędziów Sądu Apelacyjnego w Warszawie w dniu 24 kwietnia 2023 r.
Agnieszka Ambroziak
Paulina Asłanowicz
Beata Byszewska
Katarzyna Capałowska
Bernard Chazan
Alicja Fronczyk
Marzanna Góral
Marcin Graczyk
Ewa Gregajtys
Katarzyna Jakubowska – Pogorzelska
Edyta Jefimko
Anna Kalbarczyk
Ewa Klimowicz – Przygódzka
Marzena Konsek – Bitkowska
Magdalena Kostro – Wesołowska
Beata Kozłowska
Grażyna Kramarska
Przemysław Kurzawa
Ewa Leszczyńska – Furtak
Danuta Malec
Dorota Markiewicz
Małgorzata Micorek – Wagner
Joanna Mrozek
Robert Obrębski
Tomasz Pałdyna
Marzanna Piekarska – Drążek
Katarzyna Polańska – Farion
Jacek Sadomski
Ksenia Sobolewska – Filcek
Anna Strączyńska
Marcin Strobel
Dorota Szarek
Renata Szelhaus
Marta Szerel
Magdalena Tymińska
Dorota Tyrała
Agnieszka Wachowicz – Mazur
Marzena Wasilewska
Beata Waś
Joanna Wiśniewska – Sadomska
Agata Wolkenberg
Agata Zając
Anna Zdziarska
Do wiadomości:
1. Prezes Sądu Apelacyjnego w Warszawie
2. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego
3. Prezes Izby Karnej Sądu Najwyższego
4. Prezes Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego
5. Prezes Izby Cywilnej Sądu Najwyższego
6. Przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa
7. Prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”
8. Prezes Stowarzyszenia Sędziów „Themis”
