7 grudnia na stronie internetowej Rzecznika Praw Obywatelskich pojawił się suchy komunikat:

Rzecznik Praw Obywatelskich Marcin Wiącek podjął decyzję o odwołaniu z dniem 31 grudnia 2022 r. dr Hanny Machińskiej z funkcji Zastępcy Rzecznika Praw Obywatelskich
RPO podjął jednocześnie decyzję o powołaniu z dniem 1 stycznia 2023 r. dr hab. Wojciecha Brzozowskiego, prof. UW, na stanowisko Zastępcy Rzecznika Praw Obywatelskich
7 grudnia 2022 r. Rzecznik Praw Obywatelskich powołał Monikę Wiszyńską-Rakowską na stanowisko Pełnomocnika do spraw wdrażania postanowień Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami

I o Hannie Machińskiej to było wszystko, co Marcin Wiącek miał do zakomunikowania społeczeństwu. Bo potem było już tylko o Wojciechu Brzozowskim i Monice Wiszyńskiej-Rakowskiej.

Społeczeństwo obywatelskie i niezależne media nie tylko zauważyły, ale i zrozumiały.

Pisze Ewa Siedlecka:

Nie wiemy, dlaczego została odwołana – Biuro RPO nie odpowiedziało na to pytanie. Wiemy, że stało się to niespodziewanie. Nieoficjalna informacja jest taka, RPO Marcin Wiącek rano polecił ją ściągnąć na rozmowę z jakiejś konferencji. Ale odwołanie raczej nie było dla dr Machińskiej zaskoczeniem, bo od dawna było widać, że ton jej wypowiedzi, w szczególności w sprawach uchodźców i praworządności, bardzo różni się od koncyliacyjnego tonu RPO Marcina Wiącka. Wiemy też, że nie zawsze była zapraszana na spotkania RPO z mediami na tematy związane z powierzonymi jej obowiązkami, a niektóre sprawy uchodźcze – te załatwiane odmownie – nie przechodziły przez jej ręce.”
I dalej: „RPO Marcin Wiącek ogłosił, że nie zamierza wymieniać zastępców. Tymczasem z trojga dziś został jeden: Stanisław Trociuk, który był w Biurze RPO od początków jego istnienia. Najpierw odszedł Maciej Taborowski, który m.in. reprezentował RPO w sprawach przed Trybunałem Konstytucyjnym. Po odejściu wypowiadał się krytycznie o, nazwijmy to, ostrożnej linii nowego RPO w kwestiach dotyczących praworządności. Hanna Machińska zapowiadała, że odejść nie zamierza, dopóki może robić pożyteczne rzeczy.
Jej następcą został dr hab. Wojciech Brzozowski – kolega prof. Wiącka z Wydziału Prawa na UW. Zastępcą RPO na miejsce prof. Macieja Taborowskiego został inny kolega z wydziału dr Valeri Vachev. To przez jego ręce przechodziły ostatnio sprawy, które normalnie trafiłyby do dr Machińskiej.”

Grupa Granica:

Bardzo żałujemy tej decyzji obecnego RPO, prof. Marcina Wiącka. Jej przyczyn nie podano do wiadomości publicznej. Dr Machińska całym sercem wspiera prawa osób uchodźczych. Przeprowadziła setki interwencji, walcząc indywidualnie o każdą migrantkę i migranta, powstrzymując nielegalne wywózki i deportacje. Odpowiada na nasze telefony i prośby o pomoc o każdej porze dnia i nocy. Jest zawsze blisko tych, których prawa są łamane.
Prof. Adam Bodnar, który mianował ją na stanowisko zastępczyni RPO, powiedział o dr Machińskiej: “Uważam, że to jest wspaniała prawniczka, jedna z najwybitniejszych specjalistów w zakresie praw człowieka w Europie, osoba o niezwykłej wrażliwości, od której uczyłem się empatii i misji służenia obywatelom.”
Mamy nadzieję, że niebawem dowiemy się więcej o przyczynach tej decyzji. Już dziś przesyłamy naszej Pani Rzeczniczce wyrazy wsparcia i dziękujemy za Pani ogromny wkład w walkę na rzecz praw człowieka.

Obywatele RP

Z ogromnym zdziwieniem i niedowierzaniem przyjęliśmy informację o dymisji Hanny Machińskiej ze stanowiska zastępczyni Rzecznika Praw Obywatelskich. Jest niestrudzoną obrończynią praw ludzi w najtrudniejszych sytuacjach: aresztach, więzieniach, komendach policji, czy posterunkach straży granicznej, nie oglądając się na obywatelstwo i status społeczny. Jej dymisja oznacza, że tracimy jeden z ostatnich instytucjonalnych bastionów praw człowieka.
Żądamy, by powody tej dymisji zostały podane opinii publicznej.

Ogólnopolski Strajk Kobiet

Jest wszędzie tam, gdzie dzieje się zło. Gdzie grozi zło. Gdzie zło się panoszy. Nieustępliwa, spokojna, odważna. Wiedząca, zawsze, że warto być przyzwoitą.
Hanna Machińska, zastępczyni Rzecznika Praw Obywatelskich, została właśnie pozbawiona stanowiska. W jej obronie jutro organizuje się Wolna Prokuratura i ludzie przyzwoici.

Dla społeczeństwa obywatelskiego dr Hanna Machińska była instytucją samą w sobie: jej obecność tam, gdzie władza stosowała niedozwolone środki, zamykając w kotłach, w aresztach, stosując nielegalne pushbacki, wywożąc do odległych komisariatów, bijąc, łamiąc ręce, strzykając gazem po oczach – Ona była tarczą i ochroną. Nie wahała się wchodzić tam, gdzie elegancki picuś nigdy by się nie odważył zajrzeć – do aresztów, do więzień. Nie bała się korzystać z immunitetu, jaki dawał jej Krajowy Mechanizm Prewencji Tortur, którym kierowała. Usunięcie Hanny Machińskiej ze stanowiska zastępcy Rzecznika Praw Obywatelskich obywatelom ochrony ich praw nie przysporzy, a wręcz przeciwnie – łamaczom rąk i policyjnym profosom oraz ich dysponentom przyniesie niewątpliwie ulgę.

Marcina Wiącka nie zamierzamy pytać o powody – są jasne jak na dłoni. Taka zastępczyni, zaangażowana i niezależna, nie pasuje. Zwłaszcza wobec rozwijającej się kampanii wyborczej, w której, jestem pewien, będziemy świadkami niejednego naruszenia podstawowych, konstytucyjnych praw człowieka i obywatela, niejednego kantu i łajdactwa. A Hanna Machińska, z jej mocnym kręgosłupem i wielkim doświadczeniem mogłaby tym praktykom stanąć na przeszkodzie.

Dlatego Monitor Konstytucyjny, składając hołd dr. Hannie Machińskiej za Jej wspaniałą w tak trudnym dla wolności obywatelskich czasie wspiera wezwanie Wolnej Prokuratury:

Murem za Hanną Machińską!

Piotr Rachtan

Autor zdjęcia: Adrian Grycuk. Źródło: Wikipedia.org