Warszawa, dnia 8 sierpnia 2022 r.

Oświadczenie

sędziów orzekających w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie

W nawiązaniu do pism wiceprezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 5 sierpnia 2022 r. w sprawie zmiany przydziału i przeniesienia SSA Ewy Leszczyńskiej-Furtak oraz SSA Ewy Gregajtys z II Wydziału Karnego do III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych wyrażamy głęboki sprzeciw wobec tej bezprecedensowej decyzji, w tym okoliczności i motywów jej podjęcia. Działanie to rażąco narusza konstytucyjne zasady nieusuwalności i niezawisłości sędziów oraz niezależności sądów.

Jest faktem powszechnie znanym, że orzekanie w wydziale karnym sądu apelacyjnego wymaga, ze względu na wagę i ciężar gatunkowy rozpoznawanych tam spraw, najwyższych kompetencji, których nabycie poprzedza wiele lat ciężkiej pracy. Dobra praktyka realizowana dotychczas w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie polegała na tym, że status sędziego tego Sądu uzyskiwały osoby cieszące się dobrą opinią środowiska, wyróżniające się wynikami w zakresie stabilności orzecznictwa, a także mające duże doświadczenie orzecznicze, zdobyte w pierwszej kolejności na poziomie sądów rejonowych, a następnie sądów okręgowych. Pozwalało to na zapewnienie odpowiedniego poziomu merytorycznego kadry sędziowskiej i nie rodziło wątpliwości co do kwalifikacji tworzących ją osób. Rezygnacja z tak doświadczonych orzeczników, jak SSA Ewa Leszczyńska-Furtak oraz SSA Ewa Gregajtys, poprzez przeniesienie ich do innego wydziału, nie tylko godzi w interes sądu, lecz przede wszystkim w interesy uczestników postępowań karnych, którym służy prawo do sprawnego i rzetelnego procesu. Gwarantami tego prawa są SSA Ewa Leszczyńska-Furtak oraz SSA Ewa Gregajtys. Jest także oczywiste, że sędzia od wielu lat wyspecjalizowany w rozpoznawaniu spraw karnych, nie posiada niezbędnego doświadczenia do tego, aby orzekać w innym pionie, przy zachowaniu tych samych, najwyższych standardów orzeczniczych. Strony uczestniczące w postępowaniach sądowych przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych oczekują od sędziów wysokich kwalifikacji merytorycznych w tej dziedzinie prawa, zwłaszcza na poziomie apelacyjnym.

Zwracamy przy tym uwagę na treść art. 22a § 1 pkt 1 Prawa o ustroju sądów powszechnych, zgodnie z którym pierwszym kryterium przydziału sędziów do poszczególnych wydziałów jest ich specjalizacja, co wprost potwierdza intencję ustawodawcy, aby wykorzystana została unikalna wiedza każdego sędziego, w tym wynikająca z wieloletniej pracy orzeczniczej w konkretnym pionie.

W naszej ocenie całkowicie niezrozumiałe jest postępowanie zmierzające do przeniesienia doświadczonych sędziów z wydziału karnego, skoro ów wydział, z racji znacznego obciążenia, wymaga wsparcia kadrowego. Potrzeby w tym zakresie określane są na 8-10 etatów sędziowskich. Pozornie zdaje się to dostrzegać wiceprezes Sądu Apelacyjnego w Warszawie, kierując do różnych jednostek w kraju pismo z dnia 27 lipca 2022 r. (Kd-128-5/22) informujące o możliwości delegowania sędziów do orzekania m.in. w II Wydziale Karnym naszego Sądu. Co przy tym istotne, w piśmie tym podkreślono wagę sprawy, a więc potrzebę pilnego zwiększenia liczby orzeczników, toteż zalecono, aby zostało ono przedstawione także sędziom korzystającym z urlopów wypoczynkowych czy zwolnień lekarskich. Nie sposób nie zauważyć zbieżności pomiędzy liczbą sędziów, którzy wedle treści pisma wiceprezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 19 lipca 2022 r. (Kd-123-102/22) mieliby zostać przeniesieni z II Wydziału Karnego do III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych a liczbą sędziów, którzy powinni zasilić II Wydział Karny przechodząc z innych sądów. W obydwu przypadkach dotyczy to trzech sędziów. Skoro więc w wyniku opisanych zmian ogólny stan kadrowy II Wydziału miałby pozostać na dotychczasowym poziomie, a faktyczne zwiększenie obsady dotyczyłoby wyłącznie III Wydziału, nasuwa się dość oczywiste pytanie, na które trudno znaleźć logiczną odpowiedź, dlaczego nie sięgnięto po nowych sędziów wyspecjalizowanych w rozpoznawaniu spraw pracowniczych oraz spraw z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Trudno oprzeć się wrażeniu, że przeniesienie SSA Ewy Leszczyńskiej-Furtak oraz SSA Ewy Gregajtys nie stanowi elementu racjonalnej polityki kadrowej, lecz przejaw represji za działalność orzeczniczą opartą na Konstytucji, orzeczeniach Trybunałów Europejskich i Sądu Najwyższego. To zaś powinno spotkać się z właściwą reakcją środowiska sędziowskiego.

Sposób, w jaki potraktowano nasze Koleżanki, budzi głęboki sprzeciw i jest przez nas odbierany także jako brak szacunku dla ich wieloletniej, ciężkiej pracy oraz jako próba wywołania „efektu mrożącego”. Trudno w zakresie działań podjętych przez wiceprezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie nie odnaleźć analogii do metod stosowanych wobec sędziów warszawskich w latach 1981-1988 r., kiedy to miało miejsce nasilenie łamania praworządności, a szczególnie podczas stanu wojennego (vide: „Sędziowie warszawscy w czasie próby 1981-1988”, monografia Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, autorstwa Marii Stanowskiej i Adama Strzembosza, Warszawa 2005 r.). Wobec sędziów wskazujących na bezprawność decyzji prezesów sądów, czy też wydających orzeczenia niezgodne z oczekiwaniami politycznymi, stosowano represje w postaci karnego przenoszenia ich w ramach „przeglądu kadrowego” na podstawie ówcześnie obowiązującego art. 58 § 1 ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, do innych wydziałów. W szczególności, w Sądzie Wojewódzkim w Warszawie m.in. sędzia Grażyna Ruiz została przeniesiona z wydziału karnego rewizyjnego do wydziału ubezpieczeń społecznych, sędzia Wojciech Welman – z wydziału penitencjarnego do wydziału ubezpieczeń społecznych, zaś sędzia Barbara Sierpińska – z Wydziału VII Karnego Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy została przeniesiona do wydziału rodzinnego i nieletnich. Nagminnie wszczynane były też postępowania dyscyplinarne wobec niepokornych sędziów.

Wzywamy zatem do zmiany decyzji, pozbawionej merytorycznych podstaw, motywowanej niechęcią do sędziów, którzy nie poddają się presji i mają odwagę bronić swojej niezależności orzeczniczej i postępować zgodnie z rotą ślubowania sędziowskiego.

Sędziowie Sądu Apelacyjnego w Warszawie:

Agnieszka Ambroziak

Paulina Asłanowicz

Beata Byszewska

Bernard Chazan

Maciej Dobrzyński

Alicja Fronczyk

Marzanna Góral

Anita Górecka

Marcin Graczyk

Katarzyna Jakubowska – Pogorzelska

Edyta Jefimko

Anna Kalbarczyk

Ewa Kaniok

Aleksandra Kempczyńska

Marzena Konsek – Bitkowska

Magdalena Kostro – Wesołowska

Beata Kozłowska

Grażyna Kramarska

Przemysław Kurzawa

Bożena Lasota

Jerzy Leder

Danuta Malec

Dorota Markiewicz

Marzena Miąskiewicz

Anna Michalik

Joanna Mrozek

Robert Obrębski

Marzanna Piekarska – Drążek

Katarzyna Polańska – Farion

Jacek Sadomski

Ksenia Sobolewska – Filcek

Anna Strączyńska

Marcin Strobel

Ewa Stryczyńska

Dorota Szarek

Renata Szelhaus

Marta Szerel

Adrianna Szewczyk-Kubat

Bogdan Świerczakowski

Magdalena Tymińska

Dorota Tyrała

Agnieszka Wachowicz – Mazur

Marzena Wasilewska

Małgorzata Micorek – Wagner

Urszula Wiercińska

Joanna Wiśniewska – Sadomska

Agata Wolkenberg

Agata Zając

Anna Zdziarska 

Sędziowie Sądu Apelacyjnego w Warszawie w stanie spoczynku wspierający powyższe oświadczenie:

Grażyna Bobrowska

Zbigniew Cendrowski

Józef Ciurko

Marek Czecharowski

Izabella Fick – Brzeska

Maria Gleixner – Dyk

Barbara Godlewska – Michalak

Romana Górecka

Krystyna Karolus – Franczyk

Grażyna Kornas

Grażyna Korycińska

Jan Krośnicki

Wanda Lasocka

Barbara Lubańska – Mazurkiewicz

Małgorzata Mojkowska

Maria Mrozik – Sztykiel

Witold Okniński

Anna Orłowska

Regina Owczarek – Jędrasik

Anna Prokopiuk

Maria Rodatus

Paweł Rysiński

Barbara Trębska

Aldona Wapińska

Sędziowie Sądu Najwyższego oraz Sędziowie Sądu Najwyższego w stanie spoczynku wspierający powyższe oświadczenie:

Tomasz Artymiuk

Teresa Bielska – Sobkowicz

Bohdan Bieniek

Krzysztof Cesarz

Dariusz Dończyk

Jolanta Franczak

Katarzyna Gonera

Jerzy Grubba

Józef Iwulski

Monika Koba

Marian Kocon

Anna Kozłowska

Michał Laskowski

Jarosław Matras

Grzegorz Misiurek

Anna Owczarek

Marek Pietruszyński

Agnieszka Piotrowska

Piotr Prusinowski

Zbigniew Puszkarski

Krzysztof Rączka

Marta Romańska

Barbara Skoczkowska

Romualda Spyt

Krzysztof Strzelczyk

Andrzej Tomczyk

Roman Trzaskowski

Katarzyna Tyczka – Rote

Paweł Wiliński

Dariusz Zawistowski

Do wiadomości:

1. Prezes Sądu Apelacyjnego w Warszawie;
2. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego;
3. Prezes Izby Karnej Sądu Najwyższego;
4. Prezes Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Sądu Najwyższego;
5. Przewodniczący Krajowej Rady Sądownictwa;
6. Prezes Stowarzyszenia Sędziów Polskich „Iustitia”;
7. Prezes Stowarzyszenia Sędziów „Themis”.