8 czerwca Komisja Ustawodawcza Senatu nie odniosła się do Informacji o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2020 roku, gdyż na posiedzeniu nie pojawiła się prezes TK Julia Przyłębska ani żaden jej przedstawiciel. Odbyła się natomiast dyskusja z udziałem byłych prezesów Trybunału Konstytucyjnego na temat znaczenia i współczesnej roli Trybunału Konstytucyjnego. W posiedzeniu uczestniczyli sędziowie: Jerzy Stępień, Bohdan Zdziennicki oraz Andrzej Rzepliński – komunikuje Centrum Informacyjne Senatu. (poniżej relacji – zapis video dzięki VideoKOD Sieciowej Telewizji Obywatelskiej)
Przewodniczący Komisji senator Krzysztof Kwiatkowski poinformował, że Komisja nie otrzymała informacji o powodach nieobecności prezes TK. Senatorowie odebrali nieobecność sędzi, jako wyraz osobistej niechęci do Izby Wyższej.
Wicemarszałek Senatu Bogdan Borusewicz wraził oburzenie, że sędzia Julia Przyłębska jest nieobecna na posiedzeniu komisji już po raz kolejny. Przypomniał dobrą praktykę, kiedy to poprzedni prezesi TK prezentowali informację na komisji oraz na posiedzeniu plenarnym. Zdaniem wicemarszałka to naruszanie ustawy o TK i konstytucji. „Nie rozumiem takiej sytuacji, w której przedstawiciel ważnej instytucji, funkcjonującej niezależnie od naszej opinii o praworządności jej działania, obraża się i nie wypełnia zapisu ustawy, mówiącego, że prezes przedstawia informacje. Przesłanie sprawozdania na piśmie nie wypełnia tego obowiązku” – podkreślił wicemarszałek Borusewicz.
Zdaniem przewodniczącego Komisji byli prezesi TK przyjmując zaproszenie i uczestnicząc osobiście lub zdanie w posiedzeniu zachowują powagę Izby. Dodał, że jeżeli intencją sędzi Julii Przyłębskiej była chęć uniemożliwienia debaty na temat działalności Trybunału, to ma nadzieję, że nie uda się w ten sposób deprecjonować i uniemożliwiać pracę organów Senatu. Przypomniał, że obowiązek prezentowania informacji wynika m.in. z zapisów konstytucji, z ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, a także z art. 44 ust 6. regulaminu Senatu.
Byli prezesi TK skrytykowali obecne funkcjonowanie Trybunału Konstytucyjnego i przedstawioną informację.
Prof. Andrzej Rzepliński pytał co się stało z Polską, że jest przedmiotem troski UE. Jego zdaniem problem z Polską polega na zupełnej anihilacji kluczowego przepisu naszej konstytucji o trójpodziale władzy. „Ten kluczowy przepis betonuje się, co ma znaczenie dla jakości życia naszych obywateli i przyszłości naszego państwa” – powiedział. Dodał, że z informacji o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2020 roku nic nie wynika. To, jego zdaniem, pokazuje do jakiej roli został sprowadzony TK. Jak obecna prezes kieruje Trybunałem każdy widzi, natomiast obywatele nie mogą się do wiedzieć, dlaczego wyznaczony skład sędziowski do rozpatrzenia sprawy był nagle zmieniany, dlaczego całymi miesiącami czekają na uzasadnienie wyroku. To orzecznictwo, zdaniem prof. Rzeplińskiego, jest rytuałem, a nie rzeczywistym współrządzeniem i nie ma nic wspólnego z trójpodziałem władzy gdzie jest niezawisła władza sądownicza. W takiej informacji TK widać wypalenie ładu instytucjonalnego Rzeczypospolitej Polskiej, gdy nie ma o czym pisać. Zdaniem prof. Rzeplińskiego naprawę można rozpocząć od przekazania kompetencji TK do Sądu Najwyższego. Bo to SN wykazał determinację w obronie niezależności i niezawisłości sądów. W przyszłości, nawet jeśli rozpocznie się polityka przywracania demokracji parlamentarnej to odbudowa będzie droga i długotrwała i bez gwarancji, że się powiedzie.
W trudnych czasach, w jakich obecnie żyjemy – wojna, inflacja, pandemia, transformacja energetyczna – podstawą utrzymania państwa prawa powinna być konstytucja, której strażnikiem powinien być Trybunał Konstytucyjny – powiedział sędzia Bohdan Zdziennicki. Jednak w przekonaniu sędziego obecnie TK nie spełnia tej roli. Wskazywał na kwestie personalne, mówił o tym, że sędziowie TK powinni reprezentować najwyższe wartości zawodowe i etyczne, tymczasem niektóre nominacje budzą zasadnicze wątpliwości. Sprawy personalne, zdaniem sędziego, są bardzo ważne, bo o wszystkim decydują ludzie i ich właściwy dobór może zahamować degradację wymiaru sprawiedliwości. Przestrzeganie konstytucji ma być zwornikiem, który daje szanse i napawa optymizmem na odbudowanie ładu państwowego tam, gdzie został zachwiany z przyczyn obiektywnych lub popełnianych wyraźnie błędów. Mówił także o szacunku do instytucji, na którym prawo się opiera. Tymczasem zasady i wartości konstytucyjne nie są przestrzegane. Często działania są pozorne – z pozoru przestrzega się konstytucje lub stosuje się działania podstępne, czyli pod pozorem stosowania prawa realizuje się inne cele.
Zdaniem sędziego w 25-lecie Konstytucji RP powinna się toczyć debata o normach i zasadach konstytucyjnych z całym społeczeństwem. Mówił, że rozstrzyganie spraw polega na ścieraniu się racji, co jest ważne zwłaszcza w Trybunale Konstytucyjnym – rozstrzygnięcia powinny być dokonywane w wyniku debaty, ujawnione opinii publicznej i podlegać dyskusji. A dziennikarze powinni tłumaczyć społeczeństwu, co się dzieje, kiedy nie przestrzega się orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości UE, a to znaczy że jesteśmy za rozpadem Unii, bo ona stoi na prawie, co się dzieje, kiedy nie wykonuje się wyroków naszych sądów, bo to oznacza rozpad państwa, bo ono stoi na prawie. Chodzi o to, by prawo nie było narzędziem bieżącej polityki, ale wynikało z zasad i wartości zawartych w konstytucji.
2022 06 08 Senat Komisja Ustawodawcza
Senacka Komisja Ustawodawcza zaprosiła byłych prezesów Trybunału Konstytucyjnego 8 czerwca 2022 #Warszawa #VideoKOD patron medialny #RokWładysławaBartoszewskiego – #RokPrzyzwoitości https://zrzutka.pl/kdu8u6
Zdjęcie ilustrujące: Autor – Łukasz Kamiński/ Kancelaria Senatu
