W związku z pojawieniem się kolejnej wersji projektu ustawy o jawności życia publicznego (wersja z dn. 13 listopada br. ) i związaną z tym możliwością ponownego przedstawienia opinii, Fundacja im. Stefana Batorego podtrzymała większość krytycznych uwag i rekomendacji dot. tego projektu, przesłanych do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w piśmie z dn. 3 listopada br.
Nowa wersja projektu, naszym zdaniem, tylko w niewielkim stopniu rozwiązuje podnoszone przez nas problemy. W szczególności podtrzymujemy krytyczną opinię, przygotowaną wspólnie z Helsińską Fundacją Praw Człowieka i Instytutem Spraw Publicznych i przesłaną w ramach konsultacji, w dn. 3 listopada br. dotyczącą ochrony prawnej sygnalistów. Stoimy na stanowisku, że projektowane przepisy nie odpowiadają międzynarodowym standardom ich ochrony, ustanowionym przez Radę Europy, Organizację Narodów Zjednoczonych, Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju oraz takie międzynarodowe organizacje pozarządowe jak Transparency International czy The Whistleblowing International Network.
Jednocześnie, w odpowiedzi na wyrażone przez ministra Macieja Wąsika w trakcie konferencji w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w dn. 6 listopada br., sugestie przedstawienia przez uczestników konsultacji konkretnych propozycji rozwiązań problemów, które adresować miał przygotowany projekt, przesłaliśmy propozycję regulacji prawnych faktycznie chroniących osoby ujawniające nieprawidłowości w miejscu pracy (w załączeniu).
Projekt ten bazujący na naszym wieloletnim doświadczeniu związanym z ochroną prawną sygnalistów, prowadzonych przez nas badaniach oraz pomocy prawnej dla osób narażonych na szykany z powodu ujawniania nieprawidłowości w miejscu pracy, a także analizie rozwiązań obowiązujących w innych krajach, przygotowaliśmy wspólnie z Helsińską Fundacją Praw Człowieka, Forum Związków Zawodowych oraz Instytutem Spraw Publicznych. Nie jest to wersja finalna, ale na tyle pełna, że zdecydowaliśmy się ją przedstawić w ramach niniejszych konsultacji.
Mamy nadzieję, że lektura wstępnej wersji obywatelskiego projektu ustawy o ochronie prawnej sygnalistów skłoni do odstąpienia od fragmentarycznej i nieodpowiadającej międzynarodowym standardom regulacji statusu sygnalistów i podjęcia prac nad kompleksową ustawą chroniącą osoby zgłaszające nadużycia w miejscach pracy. Liczymy na to tym bardziej, że w ramach konsultacji projektu ustawy o jawności w życiu publicznym również resort sprawiedliwości podtrzymał wcześniejsze deklaracje gotowości przygotowania specjalnej ustawy o sygnalistach. Załączony projekt obywatelski może być punktem wyjścia do prac legislacyjnych i stworzenia regulacji w dialogu z partnerami społecznymi i szerokich konsultacjach publicznych.
List do Ministra Kamińskiego – DOC
Projekt ustawy – PDF
