Wniosek złożony przez Prokuratora Generalnego w sprawie K 6/21 zmierza przede wszystkim do uniemożliwienia wykonania orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawie Xero Flor, w której ETPC uznał, że postępowanie skargowe przed Trybunałem Konstytucyjnym musi spełniać wymagania wynikające z art. 6 Konwencji i że skarżąca spółka została pozbawiona prawa do „sądu ustanowionego ustawą”, bowiem w sprawie jej skargi konstytucyjnej orzekała osoba nieuprawniona do orzekania.
Zespół Ekspertów wskazuje, że postępowanie o sygn. K 6/21 powinno zostać umorzone, gdyż zgodnie z art. 188 Konstytucji jedynym możliwym przedmiotem kontroli w tego rodzaju sprawach jest akt normatywny (lub jego przepis), a konkretnie ustawa, umowa międzynarodowa lub przepis prawa wydany przez centralny organ państwowy. Poza kompetencjami Trybunału Konstytucyjnego pozostaje kontrola orzeczeń sądowych.
Wniosek jest ponadto nieuzasadniony merytorycznie, gdyż:
- zgodnie z Art. 31 ust.1 Konwencji jedynie ETPC jest właściwy do interpretowania i stosowania tego aktu prawnego;
- liczne postanowienia Konwencji mają sens autonomiczny, który ETPC definiuje w odniesieniu do jej przedmiotu i celu, przy czym systematyka prawa krajowego, ani charakterystyka instytucji prawnych w ramach prawa wewnętrznego nie jest dla tego trybunału rozstrzygająca ani wiążąca;
- organ formalnie nie będący w rozumieniu prawa krajowego sądem może dla celów Artykułu 6 ust. 1 Konwencji wchodzić w zakres pojęcia „sądu” w prawno-materialnym znaczeniu tego terminu.
Ponadto Zespół przypomina, że Artykuł 27 Konwencji Wiedeńskiej stanowi, że
„[strona] nie może powoływać się na przepisy swojego prawa wewnętrznego jako usprawiedliwienia dla niewykonania traktatu”.
W końcu Zespół zauważa, że wniosek Prokuratora Generalnego wykazuje znaczące podobieństwo do działań podjętych w ostatnich latach przez Federację Rosyjską w celu osłabienia ochrony praw indywidualnych i odebrania obywatelom możliwości ubiegania się o skuteczną ochronę ich praw przez trybunał w Strasburgu. W 2015 roku Sąd Konstytucyjny Federacji Rosyjskiej uznał, że jeśli wyrok ETPC jest sprzeczny z rosyjską konstytucją, to Rosja ma prawo nie wdrażać środków przewidzianych w wyroku.
Stanowisko-ZEP_dotyczace-oczekujacej-na-rozstrzygniecie-TK-sprawy_24.11.2021