Europejski Trybunał Praw Człowieka stwierdził, że Polska musi podjąć szybkie działania w celu rozwiązania problemu braku niezależności neo-KRS. 8 listopada ETPC wydał wyrok w sprawie Dolińska-Ficek i Ozimek przeciwko Polsce (49868/19 i 57511/19). SSP IUstitia relacjonuje to, co stwierdził Trybunał:

• ETPC po raz kolejny potwierdził, że powołanie sędziów przy udziale neo-KRS uzależnionej od polityków sprawia, że taki sąd nie jest sądem niezależnym, „ustanowionym przez prawo”.
• Naruszenie praw skarżących ma swoje źródło w zmianach legislacyjnych dotyczących powołania neo-KRS i ma znaczenie dla WSZYSTKICH powołań sędziowskich dokonanych z jej udziałem.
• Trybunał stwierdza, że Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego, która rozpatrywała sprawy skarżących, nie była „sądem ustanowionym przez prawo”.
• Trybunał wskazuje, że konieczne jest szybkie powołanie nowej KRS, gdzie członków- sędziów wybierają sędziowie bez udziału władzy ustawodawczej i wykonawczej.

Wnioski Trybunału dotyczące niezgodności trybu powoływania sędziów z udziałem neo-KRS z wymogami „ustanowionego niezawisłego i bezstronnego sądu” będą mieć konsekwencje dla oceny podobnych skarg w innych toczących się lub przyszłych sprawach. Trybunał przyznał skarżącym odszkodowanie od Polski w wysokości po 15 000 euro, co wypłacone zostanie z budżetu państwa. To już kolejny po sprawie Reczkowicz przeciwko Polsce wyrok ETPC zasądzający odszkodowanie z uwagi na naruszenie prawa do sądu, ktorego źródłem jest niezgodne z prawem powołanie neo-KRS.

„Każde orzeczenie wydane przez tę Izbę i zasiadających w niej – neo-sędziów jest nieważne, o czym przesądził Sąd Najwyższy w uchwale 3 połączonych Izb w dniu 23 stycznia 2020 r. (sygn. akt BSA I-4110-1/20)” wskazywał Zarząd SSP Iustitii w stanowisku z 3 sierpnia 2020 r.:

Prezes Iustitii  prof. Krystian Markiewicz komentował wówczas na antenie TVN24:

„My nie kwestionujemy ważności wyboru Prezydenta RP, kwestionujemy ważność decyzji wydanej w Sądzie Najwyższym – w sprawie ważności wyboru prezydenta Andrzeja Dudy na kolejną kadencję. My mówimy, że ta decyzja jest nieważna bo Sąd Najwyższy w uchwale 3 połączonych Izb przesądził, że każde orzeczenie wydane przez Izbę Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych jest nieważne.”

ETPC w ostatnim orzeczeniu potwierdził to, o czym wielokrotnie alarmowało SSP Iustitia i na co wskazał Sąd Najwyższy w uchwale trzech Izb z 23 stycznia 2020 r. Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych nie jest sądem ustanowionym zgodnie z prawem, ponieważ w całości została obsadzona przez osoby wyłonione w procedurze z udziałem neo-KRS. Przypominamy, że do kompetencji Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych należą m. in. sprawy kluczowe z punktu widzenia ustrojowego i demokracji, czyli:

• – stwierdzanie ważności wyborów parlamentarnych, prezydenckich
• – stwierdzanie ważności referendów
• – rozpoznawanie protestów wyborczych.

Stowarzyszenie Sędziów Polskich Iustitia wielokrotnie ostrzegało, że Polska, a więc wszyscy obywatele, poniosą finansowe konsekwencje działania wadliwie ukształtowanej neo-KRS. Przypominamy, że Iustitia opracowała projekt ustawy o KRS, który kształtuje sposób jej powołania i działania zgodnie z prawem polskim i europejskim.

Sędziów Monikę Dolińską-Ficek z SR w Mysłowicach i Artura Ozimka z SO w Lublinie reprezentowały przed ETPCz w ramach Komitetu Obrony Sprawiedliwości (KOS) adwokatki Maria Ejchart-Dubois i Sylwia Gregorczyk-Abram z inicjatywy Wolne Sądy –  Gratulujemy!