Jak informuje SSP Iustitia Europejskie Stowarzyszenie Sędziów (EAJ) wystosowało list do Przewodniczącej Komisji Europejskiej Ursuli von der Leyen z apelem, by poinstruowała odpowiednie departamenty Komisji celem niezwłocznego przedsięwzięcia przez nie niezbędnych kroków przymuszających Rzeczpospolitą Polską do podporządkowania się postanowieniu Trybunału Sprawiedliwości UE z 8 kwietnia 2020 r., gdy TSUE nakazał Polsce natychmiastowe zawieszenie stosowania przepisów ustanawiających właściwość Izby Dyscyplinarnej, gdyż członkowie Izby nie spełniają warunków do rozstrzygania spraw sądowych.

Pani Ursula von der Leyen,

Szanowna Pani Przewodnicząca,

Europejskie Stowarzyszenie Sędziów (EAJ) zrzeszające stowarzyszenia sędziowskie z 44 krajów europejskich, jest głęboko zaniepokojone ciągłymi i zdeterminowanymi działaniami rządu Rzeczpospolitej Polskiej zmierzającymi do zlikwidowania niezależności sądownictwa w Polsce i do podporządkowania go władzy wykonawczej. W ostatnim czasie EAJ otrzymało szereg sygnałów od sędziów z całej Europy, którzy wyrażają swoje obawy dotyczące zarówno sytuacji sędziów w Polsce, jak i wskazujących na szkody wyrządzone przez działania polskiego rządu, które odnoszą się do zasady wzajemnego zaufaniu do systemów prawnych państw członkowskich. Sędziowie podkreślają, iż zasada ta ma fundamentalne znaczenie dla funkcjonowania europejskiego porządku prawnego.

Działania polskiego rządu zmierzające do podważania rządów prawa i niezależności polskiego sądownictwa są dobrze znane Komisji i wydaje się, że nie trzeba ich ponownie dokładnie opisywać.

Najpilniejszą troską EAJ w tym momencie jest rażące lekceważenie przez polski rząd postanowienia tymczasowego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 8 kwietnia 2020 r. w sprawie C-791/19 R i późniejsze niepowodzenie Komisji w zabezpieczeniu wykonania tego postanowienia.

Jak Pani zapewne wie, postępowanie to dotyczyło utworzenia przez Polskę nowej „Izby Dyscyplinarnej” w Sądzie Najwyższym zajmującej się postępowaniami dyscyplinarnymi wobec sędziów. Ustanowienie Izby Dyscyplinarnej, której brak nawet pozoru niezbędnej niezależności wymaganej dla organu sądowego, zostało uznane przez polski Sąd Najwyższy za niezgodne z Konstytucją; a jego skład za wybrany niezgodnie z prawem.

Orzeczeniem z dnia 8 kwietnia 2020 r. Trybunał Sprawiedliwości nakazał Rzeczypospolitej Polskiej natychmiastowe zawieszenie stosowania przepisów ustanawiających właściwość Izby Dyscyplinarnej. Jak to jasno określono w omawianym orzeczeniu (par. 44, 47 i 110) członkowie Izby Dyscyplinarnej nie spełniają warunków do rozstrzygania spraw sądowych.

Wbrew jednakże jednoznacznemu orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości, członkowie Izby Dyscyplinarnej wykonywali i wykonują swoją rzekomą jurysdykcję oraz rozstrzygali i rozstrzygają sprawy przeciwko sędziom. Do takiej sytuacji dopuścił polski rząd, który jawnie nie podporządkowuje się orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości.

Wobec przyzwolenia rządu polskiego, Izba Dyscyplinarna nie zaprzestała bezprawnych działań i przychylała się do wniosków o uchylenie immunitetu sędziowskiego odnoszących się do zarzutów związanych ze sprawowaniem przez sędziów wymiaru sprawiedliwości i pełnienia przez nich funkcji sędziego, a także dopuściła się nakładania na sędziów sankcji dyscyplinarnych, w postaci zawieszenia w wykonywaniu czynności służbowych oraz obniżenia wynagrodzenia. Powszechnie znane sprawy sędziów Igora Tuleyi i Beaty Morawiec z pewnością zwróciły na siebie uwagę Komisji. EAJ posiada nadto wiadomości o wielu sprawach innych sędziów, w których Izba Dyscyplinarna prowadzi postępowania niezgodnie z orzeczeniem Trybunału Sprawiedliwości.

W związku z działalnością Izby Dyscyplinarnej sędziowie ponoszą natychmiastowe i dotkliwe szykany. Jednocześnie nie mniejszym powodem do zaniepokojenia zarówno dla polskiego wymiaru sprawiedliwości, walczącego o utrzymanie swojej niezawisłości, jak i dla europejskiego wymiaru sprawiedliwości, jest porażka Komisji w podjęciu skutecznych kroków, które doprowadziłyby do podporządkowania się polskiego rządu orzeczeniu Trybunału Sprawiedliwości UE. Sędziowie i stowarzyszenia sędziowskie oczekują od Komisji Europejskiej, jako gwaranta traktatów, szybkiej i zdecydowanej reakcji, w sytuacji gdy dochodzi ze strony państwa członkowskiego do tak oczywistych i rażących naruszeń orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości.

Szanowna Pani Przewodnicząca! W związku z powyższym, w imieniu EAJ, a przede wszystkim polskiego wymiaru sprawiedliwości, z całą mocą prosimy o poinstruowanie odpowiednich departamentów Komisji celem niezwłocznego przedsięwzięcia przez nie niezbędnych kroków przymuszających Rzeczpospolitą Polską do podporządkowania się orzeczeniu Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości

EAJ naturalnie oferuje swoją pomoc i wsparcie w każdym aspekcie działań wskazanych powyżej, a także w postępowaniu wszczętym 29 kwietnia 2020 r. w sprawie ustawy kagańcowej.

Europejskie Stowarzyszenie Sędziów (EAJ)

SSP Iustitia