W związku z ostatnim zainteresowaniem opinii publicznej problemem list poparcia do nowej Krajowej Rady Sądownictwa RPO przedstawia ekspertyzę z  Kancelarii Sejmu (Biura Analiz Sejmowych i eksperta z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego), jakie otrzymał w toku korespondencji prowadzonej w ostatnich latach

W sierpniu 2019 r. w „Dzienniku-Gazecie Prawnej” opublikowano artykuł, w którym podniesiono wątpliwości co do prawidłowości przebiegu procedury konkursowej do Krajowej Rady Sądownictwa, w zakresie dotyczącym poparcia dla kandydata Macieja Nawackiego. Autorzy artykułu napisali, że aż sześciu sędziów przestało popierać jego kandydaturę i w tej sprawie przekazali stosowną informację do Kancelarii Sejmu. Właściwe informacje miały być przesłane do Kancelarii Sejmu faksem 25 stycznia 2018 r. i 26 stycznia 2018 r.

Tymczasem, jak podaje autorka artykułu, w ocenie Marszałka Sejmu przepisy ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa nie przewidują możliwości wycofania poparcia sędziego – kandydata na jej członka. Jednocześnie jednak w artykule cytowane są poglądy specjalistów z zakresu prawa konstytucyjnego, którzy mają zupełnie odmienny pogląd.

Opisana w artykule sytuacja wzbudziła największe zaniepokojenie Rzecznika Praw Obywatelskich. Jak bowiem wskazywał w wielu wcześniejszych wystąpieniach i stanowiskach, sprawa prawidłowego powołania Krajowej Rady Sądownictwa, w zgodzie z przepisami, w tym Konstytucji, jest jednym z najbardziej podstawowych fundamentów państwa prawa i funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w Polsce.

Dlatego RPO zwrócił się do Kancelarii Sejmu z pytaniem, czy na okoliczność przedstawionego problemu zasięgano dodatkowych opinii prawnych. Jednocześnie prosił o informację, czy w Kancelarii Sejmu rozważano i w jakim zakresie problem związany z przestrzeganiem przepisów regulujących zasady ochrony danych osobowych sędziów, o których mowa w artykule (i ewentualnie innych, których problem dotyczy).  Czy uwzględniono, że sędziowie, którzy poinformowali o wycofaniu poparcia dla kandydata, w ten sposób mogli zażądać usunięcia ich danych czy też sprzeciwić się dalszemu przetwarzaniu ich danych osobowych do celów związanych z procedurą konkursową do KRS.

Szefowa Kancelarii Sejmu Agnieszka Kaczmarska odpisała 30 sierpnia 2019 r., że jej zdaniem ustawa o nowej KRS nie przewiduje skutków prawnych „dla faktycznego wycofania poparcia dla kandydata na członka Krajowej Rady Sądownictwa”. Składających takie oświadczenie nie chroniło też prawo, bo RODO weszło w życie już po zakończeniu procedury wyboru sędziów do KRS.  Natomiast obecnie zebrane podpisy są już chronione przez RODO.

Poniżej można znaleźć pismo min. Kaczmarskiej, stanowisko Biura Analiz Sejmowych z 1 lutego 2018 r.  dotyczące możliwości wycofania podpisu po formalnym zgłoszeniu Marszałkowi Sejmu kandydatury do KRS, a także opinię dr. hab. Marka Dobrowolskiego z KUL ws konsekwencji luki prawnej w ustawie o KRS w kwestii wycofywania poparcia dla kandydatur.

rpo.gov.pl

Od Redakcji Monitora:

1. Z pisma Szefowej Kancelarii Sejmu:

„W okresie, w którym realizowana była procedura wyboru sędziów – członków Krajowej Rady Sądownictwa przepisy RODO nie były jeszcze wiążące dla państw członkowskich (sędziowie – członkowie Krajowej Rady Sądownictwa zostali wybrani przez Sejm w dniu 6 marca 2018 r., zaś przepisy RODO wiążą i są bezpośrednio stosowane począwszy od dnia 25 maja 2018 r.). W konsekwencji nie było możliwe spełnianie wobec sędziów popierających zgłoszenia kandydatów na członków Krajowej Rady Sądownictwa obowiązków wynikających z ww. aktu prawnego, jak również nie było możliwe zasięganie opinii Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych – organu powołanego przepisami ustawy z dnia 10 maja 2018 r. o ochronie danych osobowych (Dz. U. poz. 1000, z późn. zm.), która weszła w życie po zakończeniu procedury wyboru sędziów – członków Krajowej Rady Sądownictwa”

2. Autor drugiej opinii dla Kancelarii Sejmu, dr hab. Marek Dobrowolski został przez nową Krajową Radę Sądownictwa wybrany na sędziego nowej Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych Sądu Najwyższego. Przypadek?