11 stycznia, niejako w cieniu Marszu 1000 Tóg, odbył się w Warszawie, w siedzibie Sądu Najwyższego III Zjazd Forum Współpracy Sędziów. Uczestnicy podjęli uchwały w sprawie aktualnych problemów władzy sądowniczej; w szczególności ustosunkowali się krytycznie do ustawy kagańcowej oraz do łamiących normy działań rzecznika dyscyplinarnego i obu jego zastępców.
Uchwała numer 2
Forum Współpracy Sędziów z dnia 11 stycznia 2020 roku w sprawie tak zwanej ustawy kagańcowej
Forum Współpracy Sędziów, kierując się troską o wspólne dobro wszystkich obywateli Rzeczpospolitej Polskiej, wyraża negatywną ocenę ustawy z dnia 20 grudnia 2019 r. o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw, określanej potocznie mianem „ustawy kagańcowej” i stwierdza, iż przepisy tej ustawy zmierzają do dalszego scentralizowania w jednym ośrodku decyzyjnym wszelkich atrybutów władzy państwowej – ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej, co pozostaje w niezgodzie z przewidzianą art. 10 ust. 1 Konstytucji zasadą podziału i równowagi tych trzech władz.
Unormowania zawarte w tym akcie prawnym:
– mają uniemożliwić zabieranie głosu przez sędziów w sprawach dotyczących zagrożeń dla niezależności sądów i niezawisłości sędziowskiej, pozbawiając środowisko sędziowskie – poza nieliczną grupą sędziów powiązanych z aktualną władzą polityczną,
– jakiegokolwiek realnego wpływu na proces sędziowskich nominacji,
– wprowadzają zakazy orzekania przez sądy w sferach takich, jak np. badanie prawidłowej obsady sądu, do czego sądy są obowiązane zgodnie z przepisami kodeksów postępowania cywilnego, karnego i postępowania przed sądami administracyjnymi oraz wiążącymi Rzeczpospolitą Polską aktami prawa międzynarodowego stanowiącymi o zagwarantowaniu obywatelom prawa do sprawiedliwego procesu i bezstronnego sądu i ograniczają w tym zakresie możliwość uwzględniania orzeczeń Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka,
– rozszerzają instrumentarium represyjne wobec polskich sędziów w sposób mający prowadzić do ich zastraszenia i mogą powodować karanie sędziów za wykonywanie przez nich obowiązków orzeczniczych zgodnie ze złożonym ślubowaniem sędziowskim.
Forum Współpracy Sędziów uznaje regulacje zawarte w tzw. „ustawie kagańcowej” za desperacką próbę rozwiązania problemów, wywołanych działaniami ustawodawczymi i faktycznymi podjętymi przy braku społecznego, demokratycznego mandatu do zmiany obowiązującej, przyjętej w drodze ogólnonarodowego referendum Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 roku i niedającymi się pogodzić z porządkiem konstytucyjnym Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności z zasadami praworządności oraz trójpodziału i równowagi władz.
Uchwała Nr 3
Forum Współpracy Sędziów z dnia 11 stycznia 2020 roku w sprawie działalności Rzeczników Dyscyplinarnych Sędziów Sądów Powszechnych Piotra Schaba, Michała Lasoty i Przemysława W. Radzika naruszającej obowiązujące przepis prawa
Forum Współpracy Sędziów stanowczo sprzeciwia się działaniom podejmowanym przez Rzeczników Dyscyplinarnych Sędziów Sądów Powszechnych Piotra Schaba, Michała Lasotę i Przemysława W. Radzika, polegających na:
1. podejmowaniu czynności wyjaśniających z pominięciem właściwości rzeczowej i miejscowej, a także właściwych rzeczników działających przy sądach okręgowych i apelacyjnych, co stanowi przykład nadużycia uprawnień przez tychże rzeczników,
2. wszczynania postępowań dyscyplinarnych bez uprzedniego przeprowadzenia obligatoryjnego postępowania wyjaśniającego, co stanowi przykład rażącego naruszenia prawa do obrony obwinionego w toku postępowania dyscyplinarnego,
3. przesłuchiwaniu sędziów w charakterze świadków w toku postępowań wyjaśniających dotyczących tych sędziów jako osób podejrzewanych o popełnienie przewinienia dyscyplinarnego, co stanowi przykład instrumentalnego wykorzystania przepisów Kodeksu postępowania karnego stosowanych odpowiednio w postępowaniu dyscyplinarnym,
4.prowadzeniu czynności wyjaśniających i postępowań dyscyplinarnych, poza zakresem przedmiotowym zdarzenia uzasadniającego ich podjęcie w celu poszukiwaniu dowodów na popełnienie przez sędziego jakiegokolwiek deliktu dyscyplinarnego, co do którego nie istnieje uzasadnione podejrzenie jego popełnienia w chwili podejmowania tychże czynności (tzw. postępowania trałowe), co narusza zasadę legalizmu obowiązującą także w postępowaniu dyscyplinarnym, gdyż rzecznik dyscyplinarny w toku wszczętego postępowania dyscyplinarnego może dokonać tylko takich czynności dowodowych, które dotyczą przewinienia dyscyplinarnego stanowiącego przedmiot tegoż postępowania,
5. kierowaniu do sędziów wezwań do stawiennictwa w charakterze świadków niespełniających elementarnych wymogów art. 129 § 1 k.p.k., który stosuje się w toku postępowania dyscyplinarnego, co stanowi rażące naruszenie przepisów prawa procesowego,
6. publikowaniu przez tychże rzeczników danych z postępowań wyjaśniających dotyczących sędziów, gdyż sprzeciwia się temu wzgląd na dobro i autorytet Wymiaru Sprawiedliwości, a sędzia tak, jak każdy obywatel, korzysta z konstytucyjnego domniemania niewinności do czasu prawomocnego zakończenia postępowania, co nakazuje powściągliwe upublicznianie informacji z prowadzonych postępowań,
7. podejmowaniu czynności wyjaśniających oraz wszczynaniu postępowań dyscyplinarnych w sprawach dotyczących publicznych wypowiedzi sędziów, którzy odważnie krytykują szkodliwe dla Polski zmiany wprowadzone w obszarze Wymiaru Sprawiedliwości przez obóz obecnie rządzący oraz bronią takich wartości jak niezawisłość sędziowska, niezależność sądów, niezależność prokuratury, czy szerzej bronią praworządności, która jest podstawową i wspólną wartością, na której opiera się system prawny Unii Europejskiej i którą przyjmują bez wyjątku wszystkie państwa członkowskie Wspólnoty. Działania podejmowane przez rzeczników na tym polu podejmowane wobec sędziów godzą w prawo do wolności wypowiedzi i wyrażania swoich poglądów, które ma wymiar konstytucyjny (art. 54 ust. 1 Konstytucji), międzynarodowy (art. 10 ust. 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności), wspólnotowy (art. 11 ust. 1 Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej),
8. podejmowaniu czynności wyjaśniających oraz wszczynaniu postępowań dyscyplinarnych za wydawanie orzeczeń, w tym orzeczeń, dotyczących stosowania prawa europejskiego, a także orzeczeń mających na celu wykonanie wyroku TSUE z dnia 19 listopada 2019 roku dotyczącego kryteriów oceny statusu Izby Dyscyplinarnej działającej przy Sądzie Najwyższym oraz statusu nowej Krajowej Rady Sądownictwa (neoKRS). Takie działania rzeczników dyscyplinarnych stanowią bezprawną ingerencję w sferę orzeczniczą i stanowią jaskrawy przykład naruszania niezawisłości sędziowskiej.
Opisane powyżej działania Rzeczników Dyscyplinarnych Sędziów Sądów Powszechnych mają na celu wywołanie efektu mrożącego w środowisku sędziowskim i tym samym zniechęcenie sędziów do działań w obronie praworządności.
Uchwała numer 4
Forum Współpracy Sędziów z dnia 11 stycznia 2020 roku w sprawie integracji środowiska sędziowskiego
Z uwagi na upływ dwuletniej kadencji uczestników, FWS zwraca się do wszystkich sędziów Sądów wymienionych w Deklaracji FWS, o wyłonienie przedstawicieli na nową kadencję. Jednocześnie zachęca sędziów tych sądów, w których dotychczas nie wybrano uczestników FWS do dokonania wyborów.
FWS jest przejawem zintegrowania środowiska sędziowskiego. Ideą tej formuły jest jak najszersza reprezentacja środowiska w strukturach samorządowych, zwłaszcza w obliczu zmian zmierzających do dalszego ograniczania samorządności sędziów.
