Polskie sądy są sądami unijnymi. W związku z tym muszą spełniać standardy skutecznej ochrony sądowej określone m.in. w dzisiejszym wyroku TSUE. Z uwagi na fakt, że Krajowa Rada Sądownictwa uczestniczy w procesie nominacji wszystkich sędziów w Polsce, brak niezależności KRS w świetle powyższych standardów stanowi naruszenie prawa Unii Europejskiej. Wszystkie nominacje sędziowskie są więc z perspektywy unijnej wadliwe.
W dniu dzisiejszym Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że zbieg okoliczności prawnych i faktycznych dotyczących składu i funkcjonowania KRS mogą powodować wątpliwości co do jej niezależności (pkt 142/152). Trybunał Sprawiedliwości tego nie przesądza, jednak daje mocną sugestię, że kryteria niezależności nie są spełnione w przypadku KRS i Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego.
Podobnej oceny w zakresie niezależności sędziów powołanych przez nową KRS będzie mógł dokonać każdy sąd polski (SN, NSA, sądy powszechne i administracyjne) biorąc pod uwagę obiektywne okoliczności wskazane w uzasadnieniu wyroku.
Podkreślamy, że w demokratycznym państwie prawa nie ma miejsca na „wątpliwości”, co do zgodności z prawem funkcjonowania jego konstytucyjnych organów, tj. KRS.
Wątpliwości co do KRS wynikają z:
– KRS w nowym składzie została utworzona w drodze skrócenia trwającej cztery lata kadencji członków wcześniej wchodzących w skład tego organu,
– ostatnie reformy prowadzą do zwiększenia liczby członków KRS z nadania sił politycznych lub przez nie wybranych do 23 z 25 członków, których liczy ten organ,
– ewentualnych nieprawidłowości, jakimi mógł zostać dotknięty proces powoływania niektórych członków KRS w nowym składzie, polegających na braku ujawnienia (mino wyroku NSA) osób popierających kandydatów na członków KRS.
W wyroku TSUE wskazał wprost kryteria, wedle których należy oceniać status KRS, wskazując, że gwarancje niezawisłości i bezstronności sądów wymagają istnienia zasad, w szczególności co do składu organu, powoływania jego członków, okresu trwania ich kadencji oraz powodów ich wyłączania lub odwołania, pozwalających wykluczyć, w przekonaniu jednostek, wszelką uzasadnioną wątpliwość co do niezależności tego organu od czynników zewnętrznych oraz neutralności względem ścierających się przed nim interesów.
W stosunku do KRS oznacza to, że KRS musi być wystarczająco niezależna od władzy ustawodawczej i wykonawczej oraz od organu, któremu ma przedłożyć taki wniosek o powołanie.
Zasadą prawa narodów jest zasada przestrzegania umów. Państwo nie może powoływać się na przepisy własnej konstytucji by odejść od stosowania prawa międzynarodowego, jak traktat o funkcjonowaniu UE, czy Karta Praw Podstawowych. Są to niewzruszalne zobowiązania, do których interpretacji uprawniony jest jedynie Trybunał Sprawiedliwości UE, a nie żaden organ krajowy, czy polityk.
Słyszeliśmy polityków mówiących, że Trybunał Sprawiedliwości nie może decydować o kwestiach ustrojowych danego państwa i podkreślamy, że nie decyduje! Trybunał jest powołany do interpretacji prawa unijnego i to uczynił, wskazując, że zarówno tzw. neo KRS jak i Izba Dyscyplinarna SN są organami co do których istnieją daleko idące wątpliwości, powodujące możliwą wadliwość ich utworzenia i funkcjonowania.
Również Trybunał Konstytucyjny, co do którego składu i funkcjonowania również istnieją daleko idące wątpliwości, nie ma prawa kontrolować prawa pierwotnego UE w szczególności Karty Praw Podstawowych i Traktatu o funkcjonowaniu UE.
Od momentu projektowania nowego systemu dyscyplinarnego, jak też tzw. neo KRS, zarówno my jak i inne stowarzyszenia i organizacje prawnicze, w tym zagraniczne, znakomici i uznani na świecie przedstawiciele doktryny prawa, głośno apelowaliśmy o odejście od przyjętych tam rozwiązań, przewidując ich rażącą niezgodność z prawem. Za krytykę, jak dzisiaj już wiadomo, uzasadnioną, niektórych z nas spotkały zarzuty od upolitycznionych rzeczników dyscyplinarnych.
Apelujemy do Izby Dyscyplinarnej oraz do tzw. neo KRS o zawieszenie swojej działalności, do czasu uchwalenia zgodnych z prawem regulacji i usunięcia wątpliwości związanych z ich powołaniem, o których mówi w dzisiejszym wyroku TSUE.
Apelujemy do wszystkich sędziów powołanych po zaopiniowaniu przez tzw. neo KRS o powstrzymanie się z orzekaniem z powodów jak wyżej.
Apelujemy do wszystkich sędziów i obywateli RP o szanowanie prawa krajowego jak i prawa UE, jak i co za tym idzie dzisiejszego wyroku TSUE.
Tylko razem możemy odbudować państwo prawa.
Kraków, Warszawa, Suwałki, dnia 19 listopada 2019 rok
